گردشبان (gardeshban.ir) :
محققان کالج دانشگاهی لندن، دانشگاه کمبریج و موسسه فناوری ماساچوست (MIT) در مقالهای که به تازگی در مجله Earth's Future منتشر شده است، از یک مدل سه بُعدی برای بررسی تأثیر پرتاب موشکها به فضا و ورود مجدد آنها به جو زمین در سال ۲۰۱۹ و همچنین تأثیر برنامههای گردشگری فضایی برنامهریزی شده بر اساس مسابقه فضایی میلیاردرها استفاده کردند. آنها دریافتند که ذرات کربن سیاه یا دوده ساطع شده از موشکها تقریباً ۵۰۰ برابر بیشتر از سایر منابع ایجاد کننده دوده در زمین و هوا در حفظ گرما در جو تاثیر دارند و این موضوع منجر به افزایش تغییرات جوی میشود.
علاوه بر این، در حالی که این مطالعه نشان داد که در حال حاضر نقش موشکها در از دست دادن کل اُزون اندک است، اما رشد فعلی گردشگری فضایی پتانسیل تخریب لایه اُزون فوقانی استراتوسفر در قطب شمال در بهار را نشان میدهد. این به این دلیل است که آلایندههای موشکهایی که سوخت جامد دارند و گرمایی که هنگام ورود مجدد به جو ایجاد میکنند و زبالههای فضایی برای اُزون لایه استراتوسفر مضر هستند.
دکتر الویز مارایس (Eloise Marais) یکی از نویسندگان این مطالعه میگوید: پرتاب موشک به طور معمول با گازهای گلخانهای و انتشار آلایندههای هوای صنعت هواپیمایی مقایسه میشود، و ما در مقاله خود نشان میدهیم که این کار اشتباه است.
ذرات دوده ناشی از پرتاب موشک، تأثیرات آب و هوایی بسیار بیشتری نسبت به هواپیماها و سایر منابع زمینی میگذارند، بنابراین نیازی به پرتاب تعداد برابری از موشک در مقایسه با پروازهای بین المللی برای ایجاد تأثیر مشابه نیست. آن چه ما اکنون نیاز داریم بحث بر سر بهترین راه برای تنظیم این صنعت رو به رشد است.
محققان برای محاسبه این یافتهها، اطلاعاتی در مورد مواد شیمیایی از تمام ۱۰۳ پرتاب انجام شده در سال ۲۰۱۹ از سراسر جهان و همچنین دادههایی در مورد موشکهای قابل استفاده مجدد و بازگشت مجدد زبالههای فضایی به جو جمعآوری کردند. سپس این دادهها در یک مدل سه بُعدی گنجانده شد تا تأثیر آن بر آب و هوا و لایه اُزون را بررسی شود.
این تیم نشان دادند که گرمایش ناشی از دوده یک دهه استفاده از موشکهای حال حاضر ۳.۹ مگاوات متر مربع است. با این حال، این میزان پس از تنها سه سال با انتشار دودهی بیشتر در نتیجهی پرتابهای گردشگری فضایی و استفاده از نفت سفید توسط اسپیسایکس و سوختهای مصنوعی هیبریدی ویرجین گلکتیک، بیش از دو برابر میشود.
محققان میگویند که این موضوع نگران کننده است، زیرا وقتی ذرات دوده مستقیماً به اتمسفر فوقانی وارد شوند، تأثیر بسیار بیشتری بر آب و هوا نسبت به سایر منابع دوده میگذارند.
این تیم دریافت که برنامهی پرتاب روزانه یا هفتگی موشکهای گردشگری فضایی، میتواند نتیجهی حاصل شده از پیمان مونترال را به خطر بیاندازد.
پیمان مونترال که در سال ۱۹۸۷ برای محافظت از لایه اُزون به تصویب رسید، به تولید مواد بیشماری که مسئول کاهش اُزون هستند خاتمه داد.
دکتر رابرت رایان (Robert Ryan)، یکی از نویسندگان این مطالعه، میگوید: تنها بخشی از جو که اُزون آن به طور اساسی پس از پیمان مونترال تقویت شده، استراتوسفر فوقانی است، و این لایه، دقیقاً همان جایی است که پرتاب موشکها شدیدترین ضربه را به آن خواهد زد. هنوز موارد زیادی وجود دارد که ما باید در مورد تأثیر پرتاب موشک و انتشار مجدد گازهای گلخانهای بر جو درک کنیم. این مطالعه به ما اجازه میدهد تا با چشمان باز نسبت به اثرات بالقوه گردشگری فضایی وارد این دوره جدید شویم. گفتگو در مورد تنظیم اثرات زیست محیطی صنعت پرتابهای فضایی باید از هماکنون آغاز شود تا بتوانیم آسیب به لایه اُزون استراتوسفر را به حداقل برسانیم.