گردشبان (gardeshban.ir) : ارکواز شهری است در استان ایلام ایران که محل یکجانشین شدن ایل ملکشاهی است. ارکواز مرکز شهرستان ملکشاهی است. شهرستان ملکشاهی در مرکز جغرافیای استان ایلام قرار دارد. این شهرستان دارای مناظر طبیعی بسیار زیبایی میباشد و این مناظر زیبای خود را مدیون کوههای بزرگی است که این شهرستان را از چهار طرف احاطه کردهاند. شهرستان ملکشاهی در بیشتر فصلهای سال، دارای آب و هوای معتدل و نسبتاً سرد میباشد.
منطقه زیبای اما، نگین درخشان گردشگری ملکشاهی
منطقه تفریحی و گردشگری اما در ۱۵ کیلومتری شهر ارکواز ملکشاهی و ۲۵ کیلومتری جنوب ایلام همچون نگینی زیبا و درخشان یکی از قطب های گردشگری استان ایلام است و هر ساله بویژه در فصل تابستان میزبان خیل عظیمی از هم استانی های ایلامی است.
دریاچه سد چم گردلان نیز که جهت تهیه آب شرب و صنعتی مردم استان ایلام احداث شده زیبا و تماشایی است و آب زلال آن پذیرای گردشگرانی است که جهت ماهیگیری ، شنا و تحقیقات علمی به این منطقه سرازیر میشوند و در ادامه این مسیر نیز روستای مهر در دامنه کوهستان قرار گرفته که پوشیده از فضای سبز باغات انجیر ، انگور و دیگر مرکبات است .همچنین در این منطقه آبشار بسیار زیبایی وجود دارد ، آبشار اَما با ارتفاع حدود ۲۰ متر در نزدیکی روستای اَما در ۲۵ کیلومتری جنوب ایلام و پشت سد ایلام واقع شده است.
آرامگاه سید محمد عابد
آرامگاه سید محمد عابد (گنبد پیرمحمد) یکی از برادران امام رضا (ع) که به همراه شاهچراغ برای دیدار با امام رضا (ع) رفته بودند، پس از سرکوب و به شهادت رساندن شاهچراغ، ایشان به همراه چند تن از یاران برای فرار از قتل توسط مزدوران مأمون، به این نقطه آمدند و تا آخرین لحظات عمر مبارک خود در این مکان زندگی کردند. واقع در ۲۸ کیلومتری شهر ملکشاهی در مسیر ملکشاهی به مهران. سبک بنای آن مربوط به دورهٔ صفویه می باشد.
بقعه سید محمد ابوچماقین (پیرکتک)
در سی کیلومتری شهر ارکواز و در دره حاصلخیز و پرآب درگز، آرامگاه سید محمد ابو چماقین ملقب به پیر کتک قرار دارد که زیارتگاه مردم ایل ملکشاهی است. وجود چشمهٔ آب شیرین و رودخانهای بسیار زیبا در قسمت شمالی آرامگاه بر زیبایی این مکان افزوده است.
کوشک قیَنفَر
مشرف بر درهای صعب العبور در سینه کوه پشمین یک چهار اتاقی وجود دارد که به آن کوشک قینفر میگویند. چون آثار آن هنوز موجود است، به خوبی نمایانگر یک آتشکده از دوره ساسانیان است. آتشکده دارای چهار اتاق است ودر قسمت بالا، طاقچههایی دارد که جای چند تا از آنها مشخص است. با توجه به استراتژیکی بودن این منطقه، وجود آتشکده، درختان و چشمهٔ آب گوارا و دلنشین بودن منطقه احتمالأ جایگاه افراد طبقه بالای جامعه ساسانی بوده است.
قلعه جوق
قلعه باستانی قله جوق مشرف بر سرزمینی نسبتاً هموار است و در چهار کیلومتری غرب شهر ارکواز ملکشاهی بر فراز تپه بلندی بنا شدهاست. در قسمت جنوبی قلعه، سه اتاقک وجود دارد که مساحت آنها مجموعاً ۲/۲۹ متر مربع میباشد و از سنگ و گچ ساخته شدهاست. در قسمت فوقانی آنها آثار دو اتاق مشاهده میشود که مجموعاً ۹۲ متر مربع است. بنای ساختمانی این دو اتاق در مقایسه با سه اتاقک جنوبی از بین رفته و فقط چندین قطعه سنگ کوچک و گچ در بعضی قسمتهای تحتانی آن دیده میشود. اتاقهای قلعه از گچ ساخته شدهاست. این گچ به احتمال زیاد از سه کیلومتری شهر ارکواز به این مکان آورده شدهاست. این قلعه، مربوط به دورهٔ حکومت سلجوقیان میباشد.
نقشبرجسته گُل گُل ملکشاهی
در سیصد متری روستای گل گل ملکشاهی و در ۸ کیلومتری شهر ارکواز و سر چشمه رودخانهای به همین نام نیز کتیبهای به خط میخی آشوری وجود دارد که مربوط به هزاره اول قبل از میلاد میباشد. در قسمت بالای این کتیبه که در فاصلهٔ ۳ متری از سطح زمین بر روی تخته سنگی حجاری شده تصویر صورت مردی با ریش بلند که به جانب شمال شرق منطقه مینگرد و چند ستاره در مقابل پیشانی و کلاهش واقع شدهاست قرار دارد که عموماً اعتقاد بر این است که تصویری از آشور بانی پال یاسناخریب میباشد که تمدن ایلام را مورد یورش وسیع قرار داد و فتح کرد. زیرا هر حملهای که مستبدین بینالنهرین و به خصوص آشور علیه تمدن ایلام طرح میکردند لزوماً از مسیر ورهشی (استان ایلام کنونی) میگذشت.