gardeshban.ir

نگاهی به دو آیین‌ «تیغ داغ» و «گُل غلتان»

«تیغ داغ» و «خواباندن کودک در گُل»، دو آیین درحال انقراض استان کرمان بودند که پس از ثبت آن‌ها در فهرست میراث ناملموس، بار دیگر زنده شده و در نقاطی از این استان دوباره اجرا می‌شوند.
کد خبر: ۵۶۰۴۰
تاریخ انتشار : جمعه ۲۰ آبان ۱۴۰۱-1401 August 20
گردشبان (gardeshban.ir) :
نگاهی به دو آیین‌ «تیغ داغ» و «گُل غلتان»


«تیغ داغ» یکی از آیین‌های درمانی طب سنتی در استان کرمان است که سال ١٣٩١ با شماره ٩٧٠ در فهرست میراث ناملموس به ثبت رسیده است. این آیین را برای کودکان و برخی از بزرگسالان با هدف درمان سردرد و بیماری‌هایی مانند پُلیپ (گرفتگی بینی)   انجام می‌دهد و معمولا توسط خانومی اجرا می‌شود که مهارت طب سنتی دارد.

در رسم تیغ داغ، با کرباس آب‌ندیده (نوعی پارچه نشسته) فتیله درست می‌کنند و آن را آتش می‌زنند، سپس روی پیشانی، گوش‌ها یا ملاج بیمار را با آن داغ می‌کنند، بعد هم با تیغ برش‌هایی نازکی روی این قسمت‌ها می‌زنند تا خون‌گیری کنند (مانند حجامت). 

روش داغ کردن و حجامت از روش‌های درمانی سنتی و قدیمی است که بسیاری از درمانگران سنتی بر این باور بوده‌ و هستند که با چنین روش‌هایی بسیاری از بیماری‌ها قابل درمان هستند. آیین «تیغ داغ» نیز یکی از مراسمات درمانی قدیمی در کرمان است که بسیاری برای درمان سردرد از آن استفاده می‌کرده‌اند.

«خواباندن کودک در گل»

یکی از دیگر از آیین‌های درمانی استان کرمان غلتاندن در گل یا خواباندن کودک در گل است که در برخی از شهرهای دیگر ایران، مانند کاشان و دامغان هم برگزار می‌شود و در این شهرها بیشتر شناخته شده است، اما مردم کرمان هم هر سال این آیین را برای کودکان خود اجرا می‌کنند.

«گل غلتان» در اردیبهشت ماه برگزار می‌شود و اغلب بچه‌های زیر یک سال را در انواع گل‌ها به ویژه گل‌محمدی می‌خوابانند. این آیین با این باور برپا می‌شود که کودکان با این روش به نوعی در برابر در تمام آلرژی‌ها واکسینه می‌شوند.  

آیین غلتاندن در گل، در استان کرمان با نام «خواباندن کودک در گُل» در سال ١٣٩١ با شماره ثبتی ٩٧١ در فهرست میراث ناملموس به ثبت رسیده است.  

همچنین این آیین به صورت «جشنواره ملی گل غلتان»، اردیبهشت هر سال در محله تاریخی قلعه امیریه شهر دامغان از توابع استان سمنان برگزار می‌شود و یکی از آیین‌های معنوی این استان با قدمت بیش از ١٠٠ سال به شمار می‌آید، برخی معتقدند قدمت این رسم به بیش از ۴٠٠ سال می‌رسد.

جشنواره گل غلتان در سال ١٣٨٩ با شماره ثبت ١٧٧  به‌عنوان نخستین اثر معنوی استان سمنان در فهرست میراث ناملموس نیز به ثبت رسیده است.
برچسب ها:
گردشبان
بازدید از صفحه اول ارسال به دوستان نسخه چاپی خبرنامه
لینک کپی شد
گزارش خطا
خبرهای مرتبط
پنجره
ارسال نظر
گردشگری به روایت تصویر
نگاه دوم
یادداشت
مناطق آزاد
داغ
پربازدیدها
آخرین اخبار