گردشبان (gardeshban.ir) :
وجود جاذبههای متعدد و متنوع فرهنگی و تاریخی در کنار تمدن کهن و عظیم ایران زمینه باعث شده است تا ایران در سطح جهان و منطقه به عنوان یکی از بهترین مقاصد گردشگری از نظر فرهنگی و تاریخی تلقی شود؛ به گونهای که این یگانگی و ممتاز بودن زبانزد تمامی گردشگرانی است که تاکنون به کشورمان سفر کردهاند.
با توجه به پررنگ بودن جنبههای فرهنگی و تاریخی در انتخاب ایران به عنوان مقصد سفر برای گردشگران، معمولاً برای گردشگران خارجی اقامتگاههایی نیز که واجد انعکاس این خصیصه باشند بسیار جذاب و دیدنی هستند و برهمین اساس معمولاً بومگردیها و سایر مراکز اقامتگاهی سنتی که برآیندی از معماری و فرهنگ، رسوم و سنن کهن ایرانی را در خود جای دادهاند در جذب گردشگران به شدت موفق هستند.
این موضوع تا جایی است که با یک جستوجوی اینترنتی ساده و مرور تجربیات و خاطرات گردشگران خارجی که به ایران سفر کردهاند، به خوبی متوجه شور و هیجان زائدالوصف آنان از رویارویی و تجربه اقامت در این دست از اقامتگاهها خواهید شد.
در همین راستا فرخ میرشاهزاده در گفتوگو با خبرنگار تسنیم، با توضیح انتظارات متفاوت گردشگران فرهنگی و تاریخی از دیگر گردشگران، بر ضرورت توجه به اصالت فرهنگی و انعکاس خصایص سنتی و بومی در ماهیت کلیه خدمات قابل ارائه در اقامتگاههای سنتی و بومگردیها تأکید کرد و میزان هزینه و ریسک سرمایهگذاران برای احداث این دست از تأسیسات گردشگری را مشروط بر توجه به نکاتی خاص در مقایسه با سایر مراکز اقامتی کمتر دانست.
وی با اشاره به ظرفیتهای بالقوه و فراوان کشور برای توسعه صنعت گردشگری گفت: با وجود این امر متأسفانه صنعت گردشگری در ایران از حیث شناسایی دقیق بازار هدف دچار ضعف و کاستی است؛ به گونهای که عمده تمرکز صرفاً منحصر به دو نوع خاص گردشگری فرهنگی و مذهبی شده است.
کارشناس کیفیت خدمات گردشگری با بیان اینکه این دو حوزه خاص از گردشگری که بسیار مورد توجه قرار گرفته است بر بافت فرهنگی، تاریخی و هویتی کشور است، تصریح کرد: بر همین اساس قاعدتاً ترجیح گردشگران ورودی به ایران به این سمتوسو بود که از امکانات و امکانی استفاده و بازدید کنند که به نحوی مؤلفههای ناظر بر حفظ هویت را در درون خود جای دادهاند و تداعیکننده نوعی از خواص تاریخی و سنتی به مخاطب هستند.
این فعال حوزه گردشگری ادامه داد: به همین خاطر و بر مبنای همین تحلیل، گردشگری که فرضاً وارد یک مجموعهای مثل هتل عباسی میشود از دیدن محیط بسیار لذت برده و مجذوب آن میشود و نمیتوان به وی خدماتی مبتنی بر فناوریهای روز نظیر آنچه به یک گردشگر تفریحی، ورزشی و یا سایر شقوق گردشگری در دیگر نقاط دنیا مرسوم است، ارائه کرد؛ چراکه جدای از ترجیح گردشگری اساساً زیرساختهای لازم و منطبق با ارائه این نوع از خدمات نیز در کشورمان چندان به درستی فراهم نبوده و در دسترس نیست.
میرشاهزاده با اشاره به اینکه در حوزه گردشگری فرهنگی با عنایت به پررنگ بودن صبغه فرهنگی و تاریخی جاذبههای گردشگری موجود در ایران، امکان ارائه خدمات متناسب با انتظار گردشگران قاعدتاً فراهم است، بیان کرد: از سال 94 و همزمان با آغاز فرآیند بازنگری "آیین نامه ایجاد، اصلاح، تکمیل، درجهبندی و نرخگذاری تأسیسات گردشگری" اضافه شدن دو نوع جدید تأسیسات گردشگری تحت عنوان اقامتگاههای سنتی و بومگردیها در بستر قانونی در دستور کار قرار گرفت که متعاقباً و با آغاز به کار رسمی این اقامتگاهها شاهد استقبال بسیار خوبی از سوی گردشگران خارجی و داخلی بودیم.
نوع نگاه سنتی در اقامتگاههای سنتی تنها محدود به فیزیک آن شده است
وی در ادامه افزود: با وجود این استقبال، متأسفانه در عمل نوع نگاه سنتی مبتنی بر القای حس اصالت فرهنگی در این اقامتگاهها صرفاً محدود به فیزیک و ساختار بصری اقامتگاهها شده است و به ماهیت سایر خدمات ارائه شده به نحوی که تداعیکننده حس فرهنگ بومی محل احداث اقامتگاه باشد سرایت نکرده است که ضرورتاً باید برای رفع این نقیصه یک برنامه تحولی ساختار محور وضع و اجرا کرد.
کارشناس کیفیت خدمات گردشگری با تأکید بر اینکه باید ضمن انجام بازنگریهای لازم در خصوص این دست از اقامتگاهها، بستر لازم را برای پذیرایی از گردشگران در قالب این اقامتگاهها فراهم کرد، اظهار کرد: این موضوع نیز مستند به آمار رسمی اثبات شده است که بسیاری از هتلها با آغاز به کار این دست از اقامتگاهها بخشی از ضریب اشغال خود را از دست دادهاند؛ چراکه بومگردیها و اقامتگاههای سنتی توانستهاند بخشی از بازار را مدیریت و تعداد قابل توجهی از گردشگران را به سمت خود جذب کنند.
مطابق گفتههای این فعال حوزه گردشگری، از نظر ساختاری نیز سرمایهگذاری برای احداث این دست از اقامتگاهها علیرغم ضرورت انجام معماری مجلل برای انعکاس حس اصالت فرهنگی هزینههای کمتری را در پی دارد. امروزه گردشگر فرهنگی و تاریخی ترجیح میدهد وارد یک اقامتگاهی کاملاً متفاوت از محل زندگی روزمره خود شود؛ لذا در صورتی که در نظر باشد به وی خدماتی بسیار مطلوب مبتنی بر آخرین فناوریهای روز دنیا در قالبی بسیار مجلل و لوکس نیز ارائه شود چندان برای وی جذابیتی نداشته و رضایت خاطر او را فراهم نمیکند.
ریسک عدم امکان بازگشت سرمایه در اقامتگاههای سنتی کمتر است
میرشاهزاده با تصدیق این مطلب که قاعدتاً ترس و ریسک عدم امکان بازگشت سرمایه در حوزه سرمایهگذاری برای احداث هتلها که یکی از موانع اصلی سرمایهگذاری است در خصوص احداث اقامتگاههای سنتی و بومگردی به مراتب کمرنگتر است، تأکید کرد: البته این موضوع مطلق نبوده و تحقق آن مشروط بر این است که ضرورتاً سرمایهگذاران با حوزه نحوه مدیریت بازار و جذب مشتری آشنا باشند و تمام تمرکز و توان خود را به حوزه جذب مشتریان خارجی اختصاص ندهند.
وی دلیل این امر را نیز حساسیت فوقالعاده صنعت گردشگری نسبت به مسائل سیاسی پیرامونی عنوان کرد و خاطرنشان کرد: گردشگری داخلی از پایداری بیشتری نسبت به گردشگری خارجی برخوردار است و به همین خاطر ارجح این است سرمایهگذاران و فعالان این حوزه تمام توجه را خود معطوف به گردشگران خارجی نکنند؛ چراکه این طیف از گردشگران ممکن است با کوچکترین اتفاقی از انجام سفر و گردشگری خود صرفنظر کنند.