گردشبان (gardeshban.ir) : بنارس یکی از شهرهای مقدس هندوستان با تاریخی کهن است. گفته میشود که این شهر احتمالاً قدیمیترین شهر مسکونی دنیا است. شهری که متعلق به خدای سازندگی و ویرانی یعنی شیوا است و هندوها معتقدند که اگر در این شهر بمیرید، روح شما از چرخهی تناسخ رها میشود و به بهشت میرود. شهر در سواحل رود گنگ بنا شده که در آئین هندوئیسم به عنوان پاک ترین و مقدسترین رود شناخته میشود و میگویند که اگر در آب آن غسل کنید، گناهانتان شسته میشود.
بنارس در دنیا بیشتر با نام واراناسی (Varanasi) شناخته میشود. در دوران قدیم به این شهر «کاشی» میگفتند و در سال ۱۹۵۶ نامش را به واراناسی تغییر دادند. نام بنارس هم از همین واراناسی مشتق شده و یک معنی دارند. واراناسی یعنی محل برخورد رود وارونا و آسی که توصیفگر موقعیت جغرافیایی شهر است.
نکتهی جالبی که در این شهر دیده میشود، آیین و مراسم مختلف مذهبی است که در فضای باز و در کنار یکی از قاطهای رود گنگ به اجرا در میآیند و همه میتوانند آنها را تماشا کنند. قاطها که در سایر شهرههای مقدس هند مانند هاریدوار و ریشیکش هم وجود دارند، به پلکانهایی در کنارهی رود گنگ گفته میشود. از قاطها برای به جا آوردن انواع مراسم مذهبی، از غسل گرفته تا سوزاندن پیکر مردگان استفاده میشود. اگر به بنارس بروید، خواهید دید که در کنار رودخانه افراد مختلفی مشغول یوگا و نیایش هستند، آرایشگران مشغول کوتاه کردن موی مردماند، برخی ماساژ میگیرند و جوانان به بازی کریکت میپردازند.
تاریخچه بنارس
در سال 590 قمری، شهر بنارس را معزالدین محمد سام تصرف کرد. در دوره ی محمدسام بت های بسیاری خراب و ویران شدند. حدود 346 سال بعد یعنی در 936 قمری، بنیان گذار امپراتور گورکانی هند به نام ظهیرالدین محمد بابر، شهر بنارس را به قلمرو خود افزود. پس از او در دوره ی اکبر شاه (سومین پادشاه سلسله گورکانی)، راجه جی سینگه رصدخانه ها و معابدی را در بنارس ساخت.
ششمین امپراتور گورکانی هند،اورنگ زیب عالمگیر یا عالمگیر اعظم بود که از سال 1658 تا 1770 میلادی حاکم هند بود، او مسجدی را به جای یکی از معابد قدیم هندی ساخت.در سال 1775 میلادی، شهربنارس به بریتانیا (بزرگ ترین فعال اقتصادی جهان آن دوره) واگذار شد و در نهایت در سال 1950 میلادی به اتحادیه ی هند پیوست. شهر بنارس به دلیل برخورداری از موقعیت بسیار خوب و قرارگیری بر سر راه ارتباطی مراکز مهم ادبی و علمی همانند لکهنو، جونپور، آگره و عظیم آباد به یکی از مراکز تجمع دانشمندان و شعرا تبدیل شد.
در زمان سومین پادشاه گورکانیان هند یعنی در دوره ی اکبرشاه ، چهارمین پادشاه این سلسله (جهانگیر شاه) و پنجمین امپراتور سلسله ی گورکانی (شاه جهان) ، شاعران و ادبای فارسی گوی بسیاری در بنارس زندگی می کردند. اکنون هم شهر بنارس جزو مراکز آموزش زبان فارسی است و زبان و ادب فارسی در دانشگاه هندوی بنارس تا مقطع دکتری تدریس می شود. علاوه براین در مدرسه دینی الجامعة السلفیة هم طلاب به فارسی آموزش داده می شوند.
یکی از منظومه های ایرانی و هندی داستان «ملک خورشید و معشوق بنارس» است.این داستان سرگذشتی از عشق پاک جوانی ایرانی و اهل اصفهان با دختری اهل بنارس به نام ملک خورشید، دختر شاه بنارس است.در انتهای داستان آمده است که عاشق و معشوق در دریا غرق شده و می میرند. سراینده ی این داستان ملا محمد خطای شوشتری با تخلص«خطا» بوده است.
در بنارس موزه ای به نام بهارات کالا بهاوان وجود دارد که مجموعه ای از مجسمه ها، نسخه های خطی نوشته شده روی برگ نخل ، نقاشی های مینیاتوری و نمایشگاه های تاریخ محلی وجود دارد که جذابیت این شهر را چندین برابر کرده است.
مراسم آرتی یکی از مراسم مذهبی هندویان در بنارس
از مراسم های مذهبی هندویان، می توان به مراسم آرتی اشاره کرد. اجرای این مراسم همراه با افروختن آتش است که هندوها به ستایش رود گنگ و الهه می پردازند.اگر اجرای این مراسم در هنگام طلوع آفتاب باشد، در قاط «آسی» برگزار می گردد؛ اگر هم در زمان غروب آفتاب باشد در قاط «دساشوامد» اجرا می شود.
به پلکان هایی که در کناره ی رود گنگ وجود دارد، قاط گفته می شود.از قاط برای اجراکردن مراسم های مذهبی استفاده می کنند.قاط ها علاوه بر بنارس در شهرهای مقدس دیگر ازجمله هاریدوار و ریشیکش نیز وجود دارند.در مکان هایی که قاط وجود دارد، افراد به کمک آن ها بدن خود را به داخل آب می برند و با انجام این عمل ایمان خود را برای انجام مراسمات قوی تر می کنند. در بنارس بیش از 100 قاط وجود دارد که قاط داساشوامد و آسی بزرگترین آن ها هستند.
یکی از بهترین تفریحات در بنارس این است که در خیابانها و کوچههای شلوغ شهر قدم بزنید و آداب و رسوم روتین هندوها را تماشا کنید. در زمان گرفتن عکس و فیلم، حواستان به افرادی که در حال اجرای مراسم مذهبی هستند، باشد. به ویژه از آتش سپاری مردگان عکس نگیرید.
رود کنگ
سالانه یک میلیارد نفر به آب رودخانه میزنند و غسل میکنند. گفته میشود که با این کار، الههی گنگ روح آنها را پاک کرده و گناهانشان را میشوید. این رود با عظمت، مقدسترین رود هندیها است. در مورد اهیمت رود گنگ و الههی گنگ در نوشتهی «افسانههای رود گنگ: دروازهای به بهشت» و در مورد داستانهای جالب این رود در نوشتهی «افسانههای رود گنگ: داستان پیدایش» صحبت کردهایم. قطعاً دیدن رود باعظمتی که برای جمعیت فراوانی اهمیت خاصی دارد، تجربهی منحصر به فردی است. فقط یادتان باشد که به درون آب نروید. گنگ با تمام خواص پاک کنندگی معنویش، از آلودهترین رودهای جهان محسوب میشود.
اگر میخواهید در بنارس سوار قایقهای پارویی شوید، تلاش کنید که تا حد امکان خیس نشوید. شاید این سوال برایتان پیش بیاید که با وجود این آلودگی چگونه است که مشکلی برای رفتینگ در گنگ وجود ندارد؟ رفتینگ رود گنگ در بخشهای ابتدایی رودخانه برگزار میشود که بسیار تمیز است.
معبد ویشوانات
مهمترین مکان مذهبی برای هندوهای بنارس،ویشوانات است.در این معبد پرشکوه، یکی از خدایان اصلی هندویی به نام شیوا را پرستش می کنند.هندوها معتقدند شهر بنارس متعلق به خدای سازندگی و ویرانی «شیوا» است و اگر کسی در این شهر فوت شود، روح او از چرخه ی تناسخ رها گشته و مستقیما وارد بهشت می شود.بنای کنونی این معبد در سال 1776 مرمت و بازسازی شده است.