گردشبان (gardeshban.ir) : قصر یاقوت (Yaghoot Palace) از کاخهای شرق تهران در دوره پادشاهی ناصرالدینشاه قاجار است که در سی و نهمین سال پادشاهی او ساخته شد. قصر یاقوت از بخشهای مختلف قصر بیرونی و حرمخانه سلطنتی تشکیل شده بود. عمارت قصر یاقوت (کاخ یاقوت) یا کاخ سرخه حصار نامهای دیگر آن هستند. این کاخ درون پهنه کنونی «بیمارستان شهید لواسانی» جای دارد. این اثر به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
گفته میشود این کاخ سرآغاز ضرب المثلهایی مانند «بادمجان دورقابچین»، و «یه آشی برات بپزم که یک وجب روش روغن باشه» است که در آن زمان و در آشپزخانه این کاخ پدیدار شده بود. عمارت یاقوت در کل دارای دو عمارت بود که در مجموع 200 اتاق را شامل می شدند. این 2 عمارت کوشک بیرونی و حرم خانه نام داشتند.
تاریخچه
کاخ سرخه حصار یا کاخ یاقوت، در سال ۱۲۶۲ خورشیدی (۱۳۰۲ و ۱۳۰۳ هجری قمری) و در دوران ناصرالدین شاه در منطقه سرخه حصار بنا نهاده شد. این کاخ سلطنتی دارای دو عمارت به نامهای کوشک بیرونی و حرمخانه بود و روی هم رفته دارای نزدیک به دویست اتاق بود. افزون بر کاخ اصلی، ساختمانهای دیگری مانند کاروانسرا، سربازخانه و گرمابه در این باغ وجود داشت که امروز اثری از آنها باقی نماندهاست.
برای ساخت این کاخ در سال ۱۲۶۲ خورشیدی نزدیک به ۱۵ هزار تومان هزینه شده است. در دوره قاجار این کاخ دچار آتشسوزی شد اما دوباره بازسازی شده بود. ساختمان این قصر نخستین بنای ایران است که هیچ تأثیری از معماری ایرانی نگرفته است. این بنا ایوانی در بالای در ورودی دارد که در معماری اروپایی ویژه معرفی شدن اشخاص مهم (مانند ملکه انگلستان یا پاپ) و ابراز احساسات به مردم است.
در سال ۱۳۳۶ با تصویب مجلس شورای ملی باغ این قصر و تأسیسات همراه با آن به سازمان بیمههای اجتماعی واگذار شده و به بیمارستان ریوی تبدیل شد و در دهه بعد بخشهای روانی و جراحی نیز به آن افزوده شد که در سال ۱۳۵۵ با تصویب مجلس، تبدیل به یک بیمارستان عمومی شد و اکنون بیمارستان و مرکز فوق تخصصی قلب دکتر لواسانی نام دارد.
جاذبه های اطراف
پارک ملی سرخه حصار
پارک ملی خجیر
آدرس: تهران، سرخه حصار، انتهای اتوبان شهید همت (زین الدین)، اول جاده آبعلی