گردشبان (gardeshban.ir) : موزه موسیقی تهران (Museum of Music)، یک ساختمان سهطبقه است که مساحتی نزدیک به ۳۶۵۰ متر و زیربنایی حدود ۱۴۰۰ مترمربع دارد. این مجموعه شامل بخشهای متنوعی است، از جمله سالن نمایشسازها که سازهای کوبهای و زهی را در بر میگیرد.
همچنین گنجینهٔ موزه، آرشیو صوتی و تصویری، کتابخانهٔ تخصصی و کافیشاپ و بخشی برای تجربهٔ سمعی و بصری نیز در این موزه وجود دارد. در ادامه بیشتر با این موزه آشنا می شویم.
تاریخچه موزه موسیقی
موزه در حال حاضر در یک ساختمان مسکونی قدیمی قرار دارد که در سال ۱۳۵۱ ساخته شده است. در سال ۱۳۸۲ به دلیل موقعیت مناسب و فضای کافی این ساختمان بازسازی شده و به یک موزه دوامدار و محلی برای نمایش هنر ایرانی تبدیل شده است. این موزه در سال ۱۳۸۸ در این مکان بهعنوان یک موزه جدید افتتاح شد. موزه موسیقی ایران، یکی از جدیدترین موزههای کشورمان است که بهعنوان مرکزی رسمی برای گردشگری در تهران شناخته میشود. این موزه بهویژه برای شهروندان تهرانی مخصوصاً اهالی تجریش و نیاوران جذابیت بسیاری دارد.
موزههای مختلف در شهرهای مختلف نقش مهمی در توسعه گردشگری و صنعت گردشگری ایران ایفا میکنند و موزه موسیقی ایران نیز یکی از مکانهایی است که برای علاقهمندان به موسیقی و میراثفرهنگی جذابیت فراوانی دارد. در موزه موسیقی، صفحات اولین ضبط موسیقی توسط دستورات شاه قاجار در دسترس قرار دارد. این آرشیو یکی از بزرگترین مجموعههای موسیقی کشور است. موزه موسیقی در خیابان مقصودبیک، سهراه تختی، کوچه نمازی، پلاک ۹ واقع شده است.
ساختمان و حیاط زیبای این موزه، همراه با یک کافه دلپذیر است که شما میتوانید در آنجا وقت خوبی را سپری کنید. تعدادی از سازها بهعنوان امانت به موزه موسیقی ارائه شدهاند و برخی از آنها بهعنوان اهدایی در این موزه قرار گرفتهاند. همچنین بخشی از سازها توسط موزه خریداری شدهاند.
در سالن سازها میتوان سازهای کوبهای و بادی را مشاهده کرد. بعضی از این سازها متعلق به محمدرضا درویشی آهنگساز و نویسنده دائرةالمعارف سازهای ایران و همچنین مجید کیانی نوازنده سنتور است.
هزینه و زمان پیشنهادی بازدید از این موزه
برای دیدن موزه موسیقی شما میتوانید از یکشنبه تا جمعه از ساعت ۱۰ صبح تا ۵ عصر به آنجا مراجعه کنید. لطفاً توجه داشته باشید که این موزه در روزهای شنبه تعطیل است. با اینحال کافهای که در حیاط موجود است بعد از این ساعتها نیز فعالیت دارد. هرچند بازدید از موزه موسیقی تهران مشمول هزینه میشود، اما در روز جهانی موزه ورود به این موزه رایگان است.
با توجه به این موضوع شما میتوانید در روز حاضر وقت خود را بازدید از جاهای دیدنی تهران سپری کنید. تقریباً دو ساعت زمان لازم است تا از دیدن موزه لذت ببرید و از تماشای جاهای مختلف آن لذت ببرید. این موزه دارای امکاناتی مانند رستوران و بوفه است.
بخشهای گوناگون موزه موسیقی
بخشهای گوناگون این موزه عبارت اند از:
طبقه همکف
در ساختمان موزه، سالن سازهای مناطق ایران در طبقه همکف قرار دارد. این سالن به سه بخش اصلی سازهای بادی، سازهای زهی و سازهای خودصدا تقسیم میشود. این بخش از موزه تحفههایی از سازهای ارزشمند و با ارزشی را به نمایش میگذارد که به یادگار موسیقیدانان بزرگ بهجامانده است.
طبقه اول
در موزه موسیقی بخش سازهای سنتی و کلاسیک یکی از مقصدهای جذاب و دیدنی است. در این بخش، شما امکان مشاهده نوعی تنوع بینظیر در آلات موسیقی سنتی ایران و سازهای زهی مانند تار، سهتار و سایر آلات موسیقی مشابه را خواهید داشت.
بخش گنجینه
گنجینه موزه موسیقی به طور انحصاری متعلق به آثار وسایل شخصی و سردیسهای بزرگان موسیقی است. این بخش از موزه به سازها، موسیقیدانها و پژوهشگران مشهور و معروف اختصاصیافته است.
نمایشگاه تجهیزات تاریخ
در این بخش از موزه، بازدیدکنندگان قادر خواهند بود تا مجموعهای از دستگاههای ضبط موسیقی را بیابند. این دستگاهها شامل گرامافونهای مختلفی هستند، مانند گرامافون کوکی، گرامافون برقی و نوارهای کاست و دستگاه ضبط سیمی نیز در این بخش به نمایش درآمدهاند.
آرشیو صوتی
بخش دیگری از موزه موسیقی آرشیو صوتی بهعنوان بخشی با نامی دیگر شناخته میشود. این بخش حاوی یک مجموعه بزرگ و پرافتخار است که شامل ۱۳۰۰۰ صفحه موسیقی، ۴۵۰۰ نوار ریل، ۱۲۰۰۰ نوار کاست پرشده و تقریباً ۹۰۰۰ سی دی و دیویدی است. علاوه بر این، در این مجموعه حدود ۲۰۰۰ قطعه عکس قدیمی از هنرمندان نیز نگهداری میشود.
با همکاری مهندس محمدعلی گلشن ابراهیمی مرکز موزیکولوژی در ابتدا در موزه موسیقی تشکیل یافت. پس از آن سایر افرادی مانند امیرحسین سلطان نیز آثار خود را به این موزه اهدا کردند. بخشی از موزه که در آن آثار ضبط شده نگهداری میشود، از سال ۱۲۸۴ خورشیدی تاکنون به فعالیت خود ادامه میدهد.
کتابخانه موزه
کتابخانه، یکی از قسمتهای بسیار ارزشمند و مفید موزه موسیقی است که مجموعهای از کتابهای تخصصی را در زمینههای ادبیات، تاریخ و بهویژه موسیقی جمعآوری کرده است. در حال حاضر، کتابخانه موزه موسیقی حدود ۶۰۰۰ کتاب دارد که بخشی از آن به زبان فارسی و بخش دیگر به زبان لاتین است و به مباحث موسیقی تخصصی مربوط میشود. همچنین، در این مجموعه منابعی نظیر پایاننامهها، نتها و سایر موارد نیز موجود است.
رفتن به موزه موسیقی تهران
برای دستیابی به موزه موسیقی میبایست ابتدا به میدان تجریش مراجعه نمایید. از طریق مترو تهران نیز میتوانید به میدان تجریش بروید. برای این منظور باید در آخرین ایستگاه خط یک مترو یعنی ایستگاه تجریش از مترو پیاده شوید.
همچنین امکان استفاده از اتوبوس نیز برای رفتن به میدان تجریش وجود دارد. پس از رسیدن به میدان تجریش میتوانید به خیابان دربندی مراجعه کنید و با پیادهروی پنجدقیقهای به کوچه موزه بروید و به موزه موسیقی ورود پیدا کنید.
جاهای دیدنی که به موزه نزدیک هستند؛
موزه هنر ایرانیان: هفت دقیقه بدون ماشین
موزه دکتر حسابی: هفت دقیقه بدون ماشین
موزه زمان: بیست دقیقه بدون ماشین
سخن پایانی
موزه موسیقی تهران یک مرکز فرهنگی و هنری بسیار ارزشمند است که به طور گستردهای به نگهداری و ارائه آثار هنری مرتبط با موسیقی میپردازد. این مجموعه با دارابودن بخشهای متنوعی به دانشبنیانی کامل در زمینه موسیقی تبدیل شده است. بازدید از این موزه فرصتی منحصربهفرد برای گشتوگذار در تاریخ موسیقی ایران و بازشناختن هنرمندان و آثارشان خواهد بود.
موزه موسیقی تهران بهعنوان یک مرجع علمی برای محققان و علاقهمندان به موسیقی نیز عمل میکند. همچنین این موزه بهعنوان یک جواهر در خانه فرهنگ ایران، با ارزشی بیدرنگ و مهم در حفظ و نمایش هنری موسیقی شناخته میشود.