گردشبان (gardeshban.ir) :
ارسباران یک منطقه کوهستانی و جنگلی است که به داشتن کوههای بلند مانند کوهستان کمتال با ارتفاع ۳۱۰۰ متر معروف است.
آب و هوای این منطقه سرد بوده و در پاییز و زمستان برفی میشود.
بنابراین بهترین زمان سفر به منطقه را میتوان از اواخر اردیبهشت تا اواخر شهریور دانست.
اگر برای سفرهای تابستانه خود به دنبال یک منطقه سرسبز و خنک باشید این جنگل ها مکان ایدهآلی محسوب میشوند.
طبیعت دیدنی و بکر شمال شرقی ایران، آنقدر جذابیت دارد که شما را برای یک سفر پر از شگفتی آماده کند؛ جایی که یونسکو هم به آن، افتخار «زیستگاه کره» داده است.
این منطقه با داشتن اقلیم مدیترانهای و ارتفاع زیادی که از سطح دریا دارد، تبدیل به یکی از منحصربهفردترین مناطقی شده است که بخشی از آن در ایران و بخش دیگری از آن در آذربایجان قرار گرفته است.
در این منطقه حفاظتشده بیش از ۲۲۰ گونه پرنده، ۳۸ گونه خزنده، ۵ گونه دوزیست، ۴۸ گونه پستاندار و ۲۲ گونه ماهی و همچنین ۲۵۰ گونه گیاهی در این منطقه وجود دارد.
از جمله پستانداران این پارک ملی میتوان به کَل، بز، گراز، خرس قهوهای، وشق (سیاهگوش) و پلنگ اشاره کرد.
پرندگان این منطقه هم شامل مرغ قفقازی سیاه یا همان قره خروس قفقازی، کبک، دراج، قرقاول، پرندگان شکاری مختلف و تعداد بیشماری پرنده آبزی و خشکیزی هستند.
اما افتخار اصلی این پارک ملی حفاظت و احیای نسل مارالهای در حال انقراض است.
تنوع پوشش گیاهی جنگل ارسباران باعث ایجاد چشمانداز فوقالعادهای در این منطقه شده است.
از درختان این جنگل زیبا میتوان به سیب وحشی، انار وحشی، بلوط، زرشک، سماق، بوتههای تمشک، گلابی وحشی، زغال اخته و قرهقات اشاره کرد.
قرهقات از میوههای بومی و خوشمزه ارسباران است که هر بوته از آن ۳ تا ۴ کیلو میوه میدهد.
اگر علاقهمند به خوردن این میوه ترشمزه باشید باید در اواسط تابستان سری به این منطقه بزنید.
به طور کلی درختان جنگل ارسباران پهن برگ بوده و مخلوطی از حالت نمپسند جنگلهای شمالی و نیمهخشکی پسند استپها و جنگلهای منطقه زاگرس هستند.
جالب است بدانید از بین ۲ هزار و ۴۰۰ گونه گیاهی یافت شده در آذربایجان، حدود هزار و ۴۰۰ گونهی آن متعلق به ارسباران است.
همچنین ۱۵ درصد از گونههای گیاهی کشورمان در این منطقه یافت میشوند. در ارسباران ۲۵۰ گونه قارچ مختلف رشد میکند که این تنوع را در کمتر جایی میتوان دید.
جنگل ارسباران کجاست؟
مثلا قارچ دنبلان که نوعی قارچ زیرزمینی است و گونه سیاه و سفید آن قیمت بالایی دارد در بیشههای ارسباران مخصوصا در نزدیکی روستای دریلو به وفور رشد میکند.
به دلیل اهمیت پوشش گیاهی و گونههای جانوری کمیاب این منطقه، این منطقه از سال ۱۳۵۰ شمسی به بعد به عنوان منطقه ممنوعه و منطقه حفاظت شده اعلام شده است.
جنگل ارسباران تا تبریز
جنگل های ارسباران با ۱۳۰ هزار هکتار وسعت در کناره جنوبی رود ارس و در شمال استان آذربایجان شرقی واقع شده است و یکی از زیباترین مناطق شمال غرب کشور بهحساب میآید.
در گذشته ارسباران به محدوده وسیعی از رود ارس حدفاصل جلفا تا مغان و کوههای سبلان، بزقوش و سهند گفته میشد، اما در حال حاضر بنابر دلایل مختلف مثل تخریب جنگل و موارد اینچنینی، جنگل ارسباران در مرزهای شهرستان کلبیر، ورزقان و اهر محدود شده است.
«ارسباران»، «قره داغ»، «آرازبار» و «قراچه داغ»، نامهای منطقهای کوهستانی و جنگلی در بخش شمالی استان آذربایجان شرقی است که میتوان آن را در گروه برترین مقاصد گردشگری طبیعی در کشور قرار داد.
این سرزمین بسیار زیبا، بهرهمند از چشماندازهایی خارقالعاده، طبیعتی بکر و دستنخورده و دیدنیهایی مجذوبکننده است که مسافران و گردشگران را هنگام حضور در این منطقه با حیرت و شگفتی روبهرو میسازد.
جالب است بدانید که بیش از ۷۰ هزار هکتار از اراضی ارسباران بهعنوان «ذخیرهگاه زیستکره»، در یونسکو به ثبت رسیده است.
یونسکو کوهستانهای قفقازی ایران در نزدیکی مرز با کشور جمهوری آذربایجان و ارمنستان را ذخیرهگاه زیستکره عنوان کرده است.
در واقع این محدوده بین مناطق خزری، مدیترانهای، قفقازی، کوههای مرتفع با بلندایی بالغ بر ۲۲۰۰ متر، دشتهای نیمهخشک، مراتع، جنگلها، علفزارهای آلپی، چشمهها و رودها قرار دارد.
آدرس: استان آذربایجان شرقی، ۴۶ کیلومتری کلیبر
با هواپیما: بلیط هواپیما به مقصد تبریز بگیرید و بعد از این شهر، با کرایه ماشین به منطقه ارسباران بروید.
با قطار: سفری هیجانانگیز تا جلفا یا تبریز و باز هم ماشینسواری تا ارسباران.
با اتوبوس: با یک بلیط اتوبوس به مقصد اهر میشود به ارسباران رسید. اگر این راه را انتخاب کنید مسیر کمتری را برای رسیدن به ارسباران طی خواهید کرد.
با خودرو شخصی: در صورتیکه قصد سفر با ماشین خودتان را دارید، ابتدا باید بهسمت تبریز حرکت کرده و سپس از تبریز بهسمت کلیبر بروید.
جاذبههای گردشگری ارسباران شامل طبیعت بکر و کوهستانی و آثار تاریخی ارزشمند است. مسافران این منطقه زیبا میتوانند از تماشای چشماندازهای دیدنی لذت ببرند و یا به دیدن بناهای تاریخی مانند قلعه بابک، قلعه پشتو، قلعه جوشین، قلعه قهقهه، قصر آینالو، کلیسای نازینی و دژ طوماسیاش بروند.
همچنین ییلاقهای این ناحیه مانند ییلاقهای ایل بسطاملو، چپرلی، کلیبر و آقداش مناظر فوقالعاده تماشایی دارند و محل مناسبی برای آشنایی با فرهنگ مردم بومی به خصوص عشایر ارسباران هستند.