گردشبان (gardeshban.ir) :
جبرئیل نوکنده، رئیس کل موزه ملی ایران در یادداشتی به بهانه برپایی نمایشگاه «شکوه ایران باستان» در چین نوشت: دو کشور بزرگ ایران و چین با پیشینهای پرفراز و نشیب در پهنای تاریخ، دو تمدن بزرگ و موثر در جهان باستان محسوب شده و روابط دیرینه و چند هزار ساله دوستی را تجربه کردهاند. این ارتباطات گسترده فرهنگی و اقتصادی در بستر تاریخ شکل گرفته و مستندات برجامانده از تاثیرات دو سویه آنها بر یکدیگر حکایت دارد. اگرچه بعد مسافت بین دو سرزمین ایران و چین وجود داشت، اما مانع و خللی در شکل این رابطه نبوده و در سپهر فرهنگی جهان ایرانی همواره فرهنگ چینی جایگاه خاصی داشته است.
از دو سال پیش موضوع برگزاری نمایشگاه در کشور چین در دستور کار موزه ملی ایران قرار داشت و پس از بحث و بررسی برای شکلگیری روند اجرا از جمله عنوان، محتوا، انتخاب آثار، بازدید از محل برگزاری، همزمان با سفر علی دارابی قائم مقام وزیر و معاون میراث فرهنگی کشور برای شرکت در اجلاس ائتلاف میراث فرهنگی آسیا در اردیبهشت ۱۴۰۲ در کاخ موزه پکن، مورد تایید قرار گرفت و دو طرف یعنی موزه ملی ایران و کاخ موزه پکن وارد مرحله جدی وجدیدی از همکاری موزهای شدند.
از خرداد ماه ۱۴۰۲ تا زمان گشایش نمایشگاه یعنی ۲۱ دی ماه سال جاری مکاتبات فراوان و شاید قریب به ۳۰۰ بار تماسهایی برای دستیابی به بهترین و امنترین شیوه اجرایی مطابق با مصالح و منافع طرفین انجام شد و در نهایت «نمایشگاه شکوه ایران باستان»، این پروژه بزرگ فرهنگی با تمام جزئیات و تفاهم کامل مورد تصویب طرفین قرار گرفت.
پیشرفت کار در فضایی دوستانه فرهنگی، فنی و حرفه ای و تبادل دانش و تجربیات میدانی کارشناسان یکی از مهمترین و ارزشمندترین ثمرات این اقدام مشترک موزهای بوده است، جلوه خدمتی خالصانه از حافظان و امانتداران فرهنگ دو سرزمین کهن با یک احساس مسئولیت مشترک که برای معرفی بخش فاخری از میراث بشری در جهان تلاشی ارزشمند و ماندگار را به ثبت رساندند.
محل برگزاری این نمایشگاه در کاخ موزه پکن واقع شده است که یکی از محبوبترین و شناخته شدهترین اماکن تاریخی در میان موزههای چین برای بازدیدکنندگان داخلی و خارجی این کشور محسوب میشود و روزانه بیش از هزاران بازدیدکننده را در صفهای طولانی پذیرا است. همچنین در طیف موزهداری جایگاه ممتازی را به خود اختصاص داده است، در این موزه بیش از یک میلیون و ۸۰۰ هزار شیء و مواد فرهنگی از چین باستان با رعایت استانداردهای روز نگهداری می شود که در حدود ۱۰ هزار قلم آن در معرض دید بازدیدکنندگان قرار گرفته است. این موزه دارای کارگاههای بسیار مجهز و پیشرفته برای حفاظت، استحکام بخشی و مرمت آثار تاریخی و فرهنگی به تفکیک جنس این مواد است.
معماری و شهرسازی شهر ممنوعه در کنار رویدادها و روایتهای تاریخی شکل گرفته در آن از ویژگیهای منحصر بهفرد برخوردار است که امروز این بنای عظیم را در فهرست میراث جهانی قرارداده است. نمایشگاه شکوه ایران باستان در محل نزدیک به دروازه اصلی شهر یعنی دروازه نیمروز» (Meridian Gate) در بال غربی ارائه شده و بازدیدکنندگان شهر ممنوعه این افتخار را دارند که با گذر از دروازه ورودی این شهر کهن به جهان درخشان تمدن غرب آسیا یعنی ایران باشکوه وارد شوند. پرسه در شکوه ایران باستان، گفت و شنودی به زبان فرهنگ با دستاوردهای زنان و مردان خلاق سرزمین ایران است و این ملاقات آنجا شیرینتر میشود که روبروی آثاری قرار میگیرند که ردپای دوستی نیاکانشان با ایرانیان است.
بار دیگر شاهد بودیم مردمان سرزمینی با تمدنی کهن عظمت هنر و تمدن ایران را تحسین میکنند. بازدیدکنندگان بی صبرانه منتظر تماشای این نمایشگاه بودند به طوری که در نخستین ساعات آغاز بازدید، بلیتهای کاخ موزه پکن رزرو و تا دو هفته آتی به فروش رفت واین حکایت از استقبال چشمگیر مردمی علاقهمند و فرهنگ دوست است.
این نمایشگاه محل تلاقی و دیدار خورشید شرق و ماه غرب آسیا است و شهر ممنوعه، با جلوههای زیبای میراث چین امروزمیزبان نمایشگاه شکوه ایران باستان شده است و بیش از سه هزار سال فرهنگ و هنر و تمدن ایران را برای جهانیان روایت میکند. ایران کشور بزرگی که اعتلای بخش بزرگی از میراث جهان را نگاهبانی و بارور کرده است.
برگزاری نمایشگاههای موزهای یکی از موثرترین و مهمترین دیپلماسی فرهنگی و عمومی درجهان است که بستر گفت و گوی مردم با مردم منتج به یک دوستی امن و ریشهدار را تقویت میکند. در جهانی که بواسطه دستیابی به اهداف مغرضانه و سلطهجویانه سیاسی دور از منافع ملتها هرروز دستخوش جنگ و آشوب میگردد به یقین این گفت و گوی فرهنگی نقشههای شوم صاحبان قدرت با نقشههای پلید را خنثی خواهد ساخت.
جای بسی خوشبختی است سید عزتالله ضرغامی وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و علی دارارابی قائم مقام و معاون میراث فرهنگی کشور که سکانداران مهمترین نهاد فرهنگی این کشورند، به قدرت نرم موزهها واقفند و اهتمام ویژه در پشتیبانی و مساعدتهای لازم در برگزاری نمایشگاه موزههای دو سویه را داشتند، در بزنگاهی که غرضورزان خارجی سعی در نمایش ایران منزوی را دارند.
فرایند برگزاری نمایشگاه موزهای در خارج از کشور نیازمند رعایت ظرایف و پیچیدگیهای خاص و حساس را در درون میطلبد که جز به حمایت مقامات ستادی وزارتخانه و دولت و همچنین همدلی خانواده بزرگ وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی امکان پذیر نبود. موزه ملی ایران قدردان و سپاسگزار همه مقامات مسئول و همکارانی است که این موزه را در برگزاری وزین و فاخر این رویداد فرهنگی بینالمللی همراهی کرند.
موزه ملی ایران مفتخر است در سال ۲۰۲۵ همزمان با جشن یکصدمین سال کاربری شهر ممنوعه به عنوان موزه، میزبان فرهنگ کهن چین در ایران عزیزمان باشد و از این طریق هموطنان خود را با شکوه فرهنگ و هنر کهنسال چین آشنا سازد.
موزههای جهان میتوانند با برگزاری نمایشگاه در سطح بینالملل همراه با تولید محتوی مناسب سواد میراث فرهنگی جهان را ارتقا بخشیده و گامهای موثری در دوستی ملتها و تحکیم روابطشان بردارند. نتیجه این اقدامات فرهنگی بسترساز دوستی پایدار و ارمغان صلح و امنیت برای جهان است و ملتها را با میراث مشترک و ریشههایشان پیوند میدهد. موزه ملی ایران نیز همسو با همتایان خود در جهان با حفظ تمامی منافع ملت عزیز ایران و رعایت استاندارهای حوزه موزه داری به این مهم مبادرت کرده و دست دوستی را در این همکاری پذیراست.