کاروانسرای معین التجار؛ یادگار زیبای قاجار در اهواز+ عکس

صفحه نخست / عمومی

کاروانسرای معین التجار؛ یادگار زیبای قاجار در اهواز+ عکس

سرای معین التجار (Moin-ol Tojar Caravanserai)، یکی از بناهای ارزشمند دوره قاجار و زمان پادشاهی ناصر الدین شاه در بافت قدیم اهواز، سرای بازرگان سرشناس حاج محمدتقی معین التجار است. این بنا در دوره قاجاریه با همکاری محمد حسن خان سعدالدوله در ساحل رودخانه کارون بنا شد.

کد خبر: ۶۱۳۱۶

تاریخ انتشار : يکشنبه ۱۵ بهمن ۱۴۰۲-1402 November 15

گردشبان (gardeshban.ir) :

اهواز مرکز استان خوزستان و یکی از شهرهای پر جمعیت ایران است. اهواز یکی از بهترین شهرهای ایران که جاهای دیدنی و جاذبه های گردشگری فراوانی دارد. جاهای دیدنی اهواز که یکی از شهرهای صنعتی و نفت‌خیز کشورمان است و اکثر مردمان آن به زبان عربی و فارسی سخن می‌گویند زبانزد خاص و عام است.

اهواز در گذشته و به خصوص در ۸ سال دفاع مقدس، شاهد اتفاقات و رویدادهای مهمی بوده که شاید بسیاری از آن‌ها تلخ باشد. اما امروزه این شهر بزرگ، یکی از برترین شهر‌های کشور در زمینه‌های مختلف است و مردمان غیور آن توانسته‌اند آثار خرابی حاصل از جنگ را آباد کنند. در ادامه می‌خواهیم کاروانسرای معین التجار اهواز را به شما معرفی کنیم که یکی از جاذبه های دیدنی و تاریخی اهواز برای گردشگران محسوب می‌شود.

معین التجار از بازرگانان مشهور شوشتر بود که به دلیل اصالت بوشهری به معین التجار بوشهری نیز معروف بود. وی شرکتی به نام شرکت ناصری برای کشتی‌رانی در کارون تأسیس کرده و مجموعه‌ای از بناها در بندر ناصری (اهواز امروزی) بنا کرد. وی در ساحل رود کارون دفتر کار خود را تأسیس کرد و در کنار آن حمام، بازار، باغ و مسجدی احداث نمود.

معین التجار که فردی ثروتمند بوده، ملک و املاک زیادی داشته و منطقه‌ای که امروزه آن را با نام باغ معین التجار می‌شناسند نیز متعلق به وی بوده است. در بالا اشاره شد که این فرد، بسیار خیر بوده است. معین التجار که نماینده بوشهر در مجلس نیز بود، لقب پدر معنوی خلیج فارس را نیز دارد، چرا که خدمات بسیاری در راه حمایت از تولیدات داخلی انجام داده بود.

او یکی از تنها ایرانیانی بود که امتیاز کشتیرانی در رود کارون را داشت و شرکت کشتی رانی او را با نام شرکت ناصری می‌شناختند. معین التجار در تهران، 30 هزار متر باغ در لاله زار خریداری کرد و چند عمارت باشکوه در آن بنیان نهاد، برای مثال خانه معین التجار بوشهری در لاله زار تهران که در سال 1392 در فهرست آثار ثبت ملی ایران قرار گرفت اما به دلیل بی توجهی در حال ویرانی است.

از بالای سرای معین التجار می توان ساباط های اهواز را دید. ساباط‌ ها همان کوچه‌های مسقف هستند. این بنا همچنین چشم انداز خوبی به پل سفید (دومین پل اهواز پس از پل سیاه) دارد. این پل نماد اهواز به شمار می‌رود.

این بازار که به ساباط معروف است مثل بازارهای سنتی شهرهای دیگر مسقف و گنبدی شکل است. ساختمان این بنا از خشت ساخته شده و نمای بیرونی آن آجری است و هیچ تزئیناتی هم ندارد. سرای معین‌التجار متاسفانه در سال ۱۳۷۴ دچار آتش‌سوزی شد و آسیب‌هایی جدی به آن وارد شد. این اثر در تاریخ ۲۰ آبان ۱۳۷۷، با شماره‌ی ثبت ۲۱۵۸ به‌‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.

سال‌ها در‌های این بنا که به‌طور دقیق‌تر به دوره ناصرالدین شاه تعلق دارد، به روی بازدیدکنندگان بسته بود؛ اما در چند سال اخیر می‌توان از آن بازدید کرد. این بنا در راستای پیشرفت کار تجارت ساخته شد و به‌دلیل راهی که از طریق رود کارون به دریا داشت، تجارت در آن رواج یافته بود.

مدیر کل میراث فرهنگی خوزستان از بازگشایی سرای معین‌التجار اهواز پس از سال‌ها به روی گردشگران خبر داد. وی با اشاره به تصمیمات اتخاذ شده برای این سرای تاریخی افزود: این سرای تاریخی قرار است به عنوان بازارچه موقت صنایع دستی تعریف کاربری شود و در اختیار صنعت‌گران خوزستانی قرار گیرد و هم‌زمان این سرا به محلی برای استقرار انجمن‌های دوستداران میراث فرهنگی نیز تبدیل می‌شود.