گردشبان (gardeshban.ir) :
شهرستان نطنز با تاریخی کهن، عمارت ها و کاخ های زیبایی دارد. کاخهای تاج آباد و عباس آباد دو کاخ زیبا در شهرستان نطنز هستند که هم چون نگینی در انگشتر نطنز، خودنمایی می کنند.
یکی از این عمارت های زیبا و دیدنی، که در زمان شاه عباس صفوی در اطراف نطنز بنا شد به کوشک تاج آباد معروف است. مجموعه باغ تاج آباد نطنز در حدود ۱۰۰ هکتار مساحت، از باغ های مورد علاقه شاه عباس صفوی بوده است.
این باغ مجموعه ای از چندین بنا شامل کاخ اصلی، حمام، شربتخانه، محل گلاب گیری و هشتی ورودی است و به دلیل واقع شدن در نقطه جغرافیایی مناسب و آب و هوای خوش محل پرورش و کاشت بهترین نوع گیاهان عطری بومی ایران از جمله گل محمدی و گل معروف به یاس شاه عباسی بوده است.
از مهمترین ویژگی های معماری و نمای داخلی این بنا، وجود نقاشی های گل و بوته عصر صفویه بر سقف و دیواره های آن است که شباهت زیادی با نقش های کاخ عالی قاپو اصفهان و شباهت هایی نیز به باغ شاهزاده کرمان دارد.
همچنین آبراهه ای از هشتی درب باغ تا داخل کاخ وجود داشته است که تداعی گر آبراهه باغ فین کاشان است. این مجموعه با شماره ۸۹۸ در سال ۱۳۴۹در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
آشنایی با کاخ تاج آباد نطنز
مجموعه باغ تاج آباد نطنز در حدود ۱۰۰ هکتار مساحت، از باغ های مورد علاقه شاه عباس صفوی بوده است. این باغ مجموعه ای از چندین بنا شامل کاخ اصلی، حمام، شربتخانه، محل گلاب گیری و هشتی ورودی است.
به دلیل واقع شدن در نقطه جغرافیایی مناسب و آب و هوای خوش محل پرورش و کاشت بهترین نوع گیاهان عطری بومی ایران از جمله گل محمدی و گل معروف به یاس شاه عباسی بوده است.
از مهمترین ویژگی های معماری و نمای داخلی این بنا، وجود نقاشی های گل و بوته عصر صفویه بر سقف و دیواره های آن است که شباهت زیادی با نقش های کاخ عالی قاپو اصفهان و شباهت هایی نیز به باغ شاهزاده کرمان دارد.
همچنین آبراهه ای از هشتی درب باغ تا داخل کاخ وجود داشته است که تداعی گر آبراهه باغ فین کاشان است. این مجموعه با شماره ۸۹۸ در سال ۱۳۴۹در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
تزئینات نقاشی موجود روی سقف سردر ورودی و سقف اصلی هشتی بنا که شامل انواع اسلیمی ها و گل های ختایی و مینیاتورهای مکتب اصفهان بوده است . دقیقاً مانند نقاشی های موجود روی سقف سرسرای کاخ عالی قاپو اصفهان است.
در هر چهار گوشه کوشک، چهاراتاق به ابعاد ۲.۳ در ۳ متر و ۲.۲ در ۲ متر قرار دارد. که احتمالاً محل استراحت مراجعان و یا اتاق انتظار افرادی بوده که قصد ملاقات با شاه را داشته اند. طبقه همکف از طریق راه پله، به عرض حدود یک متر با منحنی مخصوص به طبقه فوقانی و بام متصل است.
به احتمال فراوان در طبقه فوقانی بنا در دوره های بعدی اقدام به ساخت سه اتاق در انتهای ضلع شمالی شده که پوشش این اتاقها با تیرهای چوبی و تخته کوب است. پوشش یکی از این اتاق ها فروریخته و پوشش دو فضای دیگر نیز کاملاً فرسوده شده است.
ویژگیهای جالب کاخ تاج آباد
تاج آباد روستایی در دوازده کیلومتری نطنز-اصفهان در امتداد راه کاروان رو قرار داشت و شاه عباس اول به سبب آب و هوای خوش و موقعیت مناسب آن برای شکار، باغی ایرانی برای اقامتی چند روزه در آن بنا کرد. دهکده زیبا و کوچک تاج آباد هم چون نگینی در مسیر جاده اصفهان به نطنز خود نمایی می کند.
کوشک تاج آباد شامل عمارت، ساختمان گلاب گیری و حمام بوده که در باغی بی نظیر قرار دارد. باغ های سرسبز و خرم این مجموعه را درختان تنومند سرو، کاج و چنار احاطه کرده است و دو ساختمان گلاب گیری موجود در مجموعه، بیانگر وجود باغ های پوشیده از گل و گلستان فرح بخش در گستره این بیابان است.
این بنا آن گونه که در برخی از کتب و منابع تاریخی مانند سفرنامه سپاهان معروف به عصر صفویه نقل شده است، محل اقامت شاه عباس اول صفوی و سایر پادشاهان این سلسله در سفرها و تردد از قزوین و تبریز، به سوی کاشان و اصفهان و بالعکس بوده است.