آب انبار سردار کوچک قزوین روبروی مدرسه سردار در انتهای جنوبی محله قملاق و جنب خیابان تبریز شهر قزوین قرار گرفته است. این آبانبار یکی از آبانبارهای مهم شهر قزوین به شمار میرود که توسط دو برادر به نامهای محمدحسن خان و محمدحسین خان سردار (از امرای فتحعلی شاه قاجار) در سال ۱۲۲۹ هجری قمری ساخته شد. چون این آب انبار منتسب به برادر کوچک تر میباشد به آب انبار سردار کوچک معروف شدهاست در حالی که که از لحاظ اندازه وسیع تر از آب انبار سردار بزرگ است. آب انبار سردار کوچک بر خلاف نام آن از آب انبارهای بزرگ و مهم شهر قزوین به شمار میرود.
معماری آب انبار سردار کوچک
سردرِ آبانبار مزین به کاشیکاری و داخل ورودی آن دارای رسمیبندی است. این آب انبار سی و هفت پله دارد با چهار شیر و انبار آن به چهار گنبد و چهار بادگیر یا بخارکش مسقف است. نمای آن با آجرهای کاشی تزئین یافته و دارای کتیبه ای از سنگ مرمر است. مخزن پلانی مربع به ابعاد تقریبی ۲۰ متر دارد که در مرکز این مربع ستون عظیمی قرار گرفته که اندازه جرز هر ضلع آن ۴ متر می باشد و بار چهار تویزه را تحمل می کند. به این ترتیب پلان مربع آبگیر در سقف به چهار مربع کوچکتر تقسیم شده و هر یک از این قسمت ها توسط گنبد خفته ای پوشش داده شده است که در مرکز هر گنبد بادگیر یا بخارکش کوچکی تعبیه شده که کار تهویه را انجام می دهد.
طاقنماهای دو طرف سردر ورودی که با کاشی کاری تزیین شده، رسمی بندی سردر، جرزهای قطور مخزن. راه آب سی و هشت پله ای، کتیبه مرمر به نستعلیق جلی، ازاره سنگی پلکان و تزیینات کاشی و آجر مشخصه ویژه ای را به این آب انبار بخشیده است. این آبگیر با گنجایش ۳۸۰۰متر مکعب بزرگترین آب انبار قزوین به شمار می آید. نمای آن با آجرهای کاشی تزیین یافته و دارای کتیبهای از سنگ مرمر است.
نحوه دسترسی
این آب انبار در انتهای جنوبی محله قملاق (به لهجه قزوینی، مغلواک) و شمال محله آخوند. جنب خیابان تبریز و به فاصله کمی در شمال بقعه سلطان سید محمد روبروی مدرسهٔ سردار واقع شدهاست. خیابان شهید انصاری (کوروش) پس از طرح توسعه به سمت غرب، از شمال این آب انبار عبور کردهاست. دسترسی گردشگران به این آب انبار و سایر آثار تاریخی بافت قدیم قزوین را آسان ساختهاست.