حمید الماسینیا، فعال رسانهای در یادداشتی نوشت: بومگردی یا «گردشگری بر پایه زندگی سنتی مناطق کوچک روستایی» در حقیقت نوعی احترام به فرهنگ و تاریخ گذشته و حال حاضر مردمانی است که از سالها قبل در یک زیست بوم خاص زندگی کردهاند و هنوز بر آداب و رسوم نیاکان خود پایبندند که هر میزان سرمایهگذاری در این خصوص به انجام برسد، به توسعه فرهنگ، هنر، آداب و رسوم اقوام و مناطق مختلف کشور کمک میکند.
بومگردی روستایی که نزدیکی و همخوانی بسیاری با طبیعتگردی و گردشگری کشاورزی دارد، از مهمترین انواع گردشگری است که در راستای تجربه زندگی بومی و روستایی در دنیای امروز و نیز رونق اقتصاد روستایی تلاش میکند.
اقامتگاه بومگردی شامل چند نوع واحد اقامتی به صورت خانههای روستایی و تاریخی که بازسازی و مرمت شدهاند، بوم کلبهها در نقاط بکر و دست نخورده، چادرهای عشایری، اکو کمپهای کویری، عشایری و طبیعت گردی است. بومگردی یا اکوتوریسم به سفری اطلاق میشود که در طی آن علاوه بر آشنایی با فرهنگها و شرایط زندگی، محیط زیست، طبیعت و آثار باستانی و دیدنی هر منطقه باید از آنها محافظت نمود و در راستای بهبود آن تلاش کرد.
از ویژگیهای منحصر به فرد سفرهای بومگردی در ایران میتوان به چهار فصل بودن کشور عزیزمان اشاره کرد که در هر فصلی و در هر منطقهای با جاذبههای چشم نوازش واحدهای اقامتی مناسب آن فصل میزبان آرامش طبیعت دوستان و گردشگران عزیز است، لازم به ذکر است یکی از اهداف بوم گردی ایجاد ارتباط سالم با طبیعت است که گردشگران با مراقبت و رفتارهای درست خود خدشهای به طبیعت و محیط زیست وارد نکنند.
اقامتگاههای بومگردی در اقصی نقاط ایران با توجه به موقعیت جغرافیایی و فرهنگ آن منطقه ساخته و مدیریت میشوند و تمامی وسایل و تزئینات آن خانه بومی باید رنگ و بوی شرایط و فرهنگ همان منطقه را بدهد به عنوان مثال در برخی بوم گردیها سرویس بهداشتی اختصاصی داخل اتاقها قرار ندارد که این مورد جزء درستترین رسوم گذشته است.
اکثر اقامتگاههای بومگردی خانههایی قدیمی در داخل روستاها و خانههای سنتی و تاریخی در شهرها هستند که به دلیل معماری منحصر به فرد و القا حس نوستالوژیک مورد توجه گردشگران فراوانی است، هدف اصلی این بوم گردیها آشنایی مردم با آداب و رسوم، فرهنگ، نحوه زندگی و همچنین صنایع و هنرهای دستی بومیان آن منطقه میباشد.
بهترین و زیباترین اقامتگاهها معمولاً خانههای روستایی و قدیمی با معماری کاملاً سنتی میباشند که در بافت تاریخی شهر یا روستا قرار دارند، رعایت عوامل زیست محیطی، سازگاری با شرایط و فرهنگ منطقه از مهمترین مواردی ست که هر اقامتگاه بوم گردی باید به آن توجه نماید و میبایست در فضایی با معماری کاملاً سنتی تمامی امکانات رفاهی، اقامتی و خدمات بهداشتی (نظافت سرویس بهداشتی، وسایل خواب مرتب و پاکیزه و سیستم گرمایشی و سرمایشی استاندارد) را با حداقل هزینه در اختیار علاقهمندان قرار دهند.
معمولاً اقامتگاههای بومگردی یک نفر به عنوان راهنمای محلی برای بازدید از جاذبههای تاریخی و طبیعی منطقه دارند تا وی اطلاعات مناسب راجع به هر اثر را در اختیار مهمانان قرار میدهد و لذت بازدید را برای آنها دوچندان کند. هدف اقامتگاههای بوم گردی صرفاً اقامت نیست بلکه این واحدهای اقامتی در تلاشند تا مسافران در فضایی دنج و آرامش بخش به دور از هرگونه هیاهو و شلوغی ساعاتی رو بدون تکنولوژیهای پیشرفته بگذرانند و از جاذبههای گردشگری منطقه بهره کافی ببرند.
از دلایل اصلی انتخاب این نوع واحدهای اقامتی میتوان به آشنایی گردشگران و مسافران با فرهنگ و رسوم منطقه میزبان، تجربه زندگی جمعی، ارتباط مسالمتآمیز با طبیعت و محیط زیست و همچنین هزینه کمتر نسبت به هتلهای چند ستاره و رونق اقتصاد محلی منطقه اشاره داشت.