گردشبان (gardeshban.ir) :
آنچه که در شعارهای وزیر میراث فرهنگی درباره بومگردیها اعلام میشد، افزایش تعداد بومگردیها بود حتی بسیاری از نمایندههای مجلس نیز بر این باور بودند که سازمان میراث فرهنگی وقت در افزایش تعداد بومگردیها در کشور تاثیرگذار بوده است. در واقع کلید اولیه ایجاد بومگردیها در ایران توسط هیچ سازمان دولتی زده نشد بلکه این مردم و روستاییان و فعالان گردشگری بودند که اقدام به ایجاد چنین اقامتگاههایی کردند و بعد از آن دولت یعنی سازمان میراث فرهنگی وقت به آنها مجوز مهمانپذیر داد و سپس در آئیننامه ایجاد و اصلاح تاسیسات گردشگری نام بومگردیها را اضافه کرد آن هم در زمانی که در بسیاری از استانها این بومگردیها مدتها بود راه افتاده و بین گردشگران خارجی نیز تبلیغ میشدند.
علیاصغر مونسان، وزیر میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری در شهریور ماه امسال گفته بود: بیش از ۱۴۰۰ بومگردی به موجودی بومگردیهای ما اضافه شده و از مرز ۱۷۰۰ واحد بومگردی هم عبور کردیم. در نظر داریم تا دو هزار بومگردی در کشور ایجاد شود.
مونسان درحالی خبر از افزایش بومگردیها در کشور را می داد که این واحدهای اقامتی در کشور هنوز ضوابطی برای ایجاد نداشتند و هر کسی بنا به سلیقه خود ساختمانی را به بومگردی نامگذاری میکرد و مهمان میپذیرفت. هنوز هم به این صورت است تا اینکه روز گذشته ضوابط ایجاد بومگردیها در کشور ابلاغ شد و در آن به مواردی که باید هر واحد اقامتی بومی به آنها توجه کند، اشاره شد.
استفاده از المانهای سنتی در اقامتگاه
در این دستورالعمل اقامتگاههای بومگردی این گونه تعریف شدهاند که این واحدها اقامتگاههایی هستند که در محیطهای طبیعی و بومی با رعایت اصول پایداری زیست محیطی فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی سازگار با معماری بومی، بافت تاریخی و سیما طبیعی منطقه اقامتگاه ایجاد، احیا و یا بهرهبرداری شده و ضمن حداکثر تعامل با جوامع محلی و توجه به تنوع اقلیم و طبیعت، طمینه حضور گردشگران را برای تجربه در زندگی در محیط طبیعی و بومی فراهم میکند.
در این دستورالعمل آنچه که هر واحد اقامتی باید لحاظ کند مد نظر گرفته شده است از جمله تامین روشنایی، صرفه جویی در مصرف برق و ...
در برخی از موارد نیز تاکید شده است مانند اینکه سردر اصلی اقامتگاه قابل روئیت در شب و خوانا بوده و ترجیحا به دو زبان فارسی و انگلیسی نوشته شده باشد اما اعلام شده که جنس تابلوها از مصالح بومی و متناسب با بافت افامتگاه باشد.
در بخش وجود تابلوهای راهنما در محیط نیز اعلام شده که وجود زبان دوم (ترجیحا انگلیسی) ضروری است.
در پیشبینی سیستم برق اضطراری هم آورده شده که برای اقامتگاههای درجه ۲ می تواند برق اضطراری توسط اینورتور تامین شود و یا برای اقامتگاههای درجه ۳ روشناییهایی مانند فانوس و غیره پیشبینی شود.
در بخش مربوط به پارکینگ نیز آمده که تعداد پارکینگ متناسب با ظرفیت اقامتگاه باشد. در مرود بناهای تبدیلی با توجه به محدودیت فضا، امکان تعریف فضا پارکینگ مجزا از مجموعه اقامتی وجود دارد، مشروط به اینکه رفتوآمد مهمانان به ساختمان اصلی با زحمت انجام نشود.
تعداد اتاقها هم برای اقامتگاههای درجه یک ۴ اتاق برای اقامتگاههای درجه دو ۳ و برای اقامتگاههای درجه سه ۲ اتاق پیشبینی شود.
دراین ضوابط آمده که وجود سرویس بهداشتی به ازا اتاقها و ظرفیت مهمان در کلیه اقامتگاهها الزامی است ( به صورت متصل) همچنین باید سرویس بهداشتی فرنگی به طور ثابت و یا متحرک ایمن و بهداشتی بنا به درخواست مهمان ارائه کنند. اقامتگاههای درجه یک تمام اتاقها و اقامتگاههای درجه ۲ حداقل نیمی از اتاقها سرویس متصل داشته باشند.
در موضوع طراحی سنتی دکوراسیون داخلی و استفاده از صنایع دستی و تزئینات بومی نیز آمده که ضروری است اقامتگاهها از نمادها المانها و مولفههای بومی و سنتی در دکوراسیون داخلی و از صنایع دستی منطقه در تزئینات اقامتگاه استفاده کنند.
فضا پذیرایی هم باید دارای محلی مناسب برای مهمانان در داخل اقامتگاه و یا متصل به ساختمان اصلی باشد. فضای پذیرایی میتواند به صورت فضایی مجزا وجود داشته و یا در فضاهای عمومی یا یکی از اتاق ها با دقت به شرایط بهداشتی تخصیص داده شود.
در بخش وضعیت نگهداری از دیوارها و سقف و کف هم آمده که باید قابلیت پاکیزگی و رعایت بهداشت را داشته باشد.
ترجیحا باید از رختخواب سنتی و بومی منطقه استفاده شود به نوعی که تداعی کننده عادات و سبک زندگی جامعه بومی و سنتی باشد و از منسوجات بافته شده از الیاف طبیعی و بومی با رعایت پاکیزگی و تمیزی استفاده شود.
همچنین از صنایع دستی و منسوجات سنتی متناسب با بوم منطقه مانند سرپردههای سنتی پردههای گلیمی آویز و ... استفاده شود.
پوشاندن پنجره با پرده ضخیم هم ضروری است.
در بخش مربوط به لوازم بهداشتی نیز آمده که اقامتگاههای درجه یک باید از سطل زباله استیل استفاده کنند و استفاده از پرده پلاستیکی ضد آب و نظیر آن هم برای اجتناب از خیس شدن حولهها میتواند مصداق جداسازی باشد.
در لوازم پختوپز هم اولویت با لوازم بومی است و فضا پذیرایی هم با چیدمان سنتی و محصولات صنایع دستی مورد تاکید است و از ظروف بومی و سنتی در سرو غذا استفاده شود.
جالب اینجاست که در بخش اطلاع رسانی اقامتگاه نیز آمده که یک وب سایت اینترنتی برای معرفی اقامتگاه پیشبینی شود و استفاده از یک زبان خارجی در وب سایت الزامی است.
ممننوعیت استفاده از ظروف یکبار مصرف در اقامتگاههای بومگردی
اجرا مراسم سنتی خوشامدگویی و استفاده از نوشیدنیهای سردوگرم سنتی و بدرقه مهمان طبق آداب و رسوم محلی و اطلاعرسانی درباره مقصدهای گردشگری محلی از طرق مختلف از جمله معیارهای دیگر است.
تهیه نان سنتی در حضور مهمان توصیه شده و ارائه خوراک و نوشیدنی بومی و استفاده از سفره بومی مورد تاکید قرار گرفته است. ولی حداقل یک غذا باید مطابق ترجیحات غذایی مهمانان در منوی غذایی وجود داشته باشد.
در صورت درخواست، صبحانه در اتاق سرو شود و امکان دسترسی به تنقلات محلی و چای و دمنوش وجود داشته باشد و یا موارد منع مصرف توضیح داده شود.
استفاده از ظروف یکبار مصرف در اقامتگاههای بومگردی ممنوع است. اقامتگاه ملزم است به صورت مستقیم حداقل یک بار در طول سال، در یک اقدام محلی به منظور حفاظت از منابع طبیعی و محیط زیست شرکت داشته باشد.
لزوما بیش از ۵۱ درصد از کارکنان اقامتگاههای بومگردی بایستی از کارکنان بومی انتخاب شوند. کارکنان باید آموزش کمکهای اولیه و نحوه برخورد با ناتوانان را داشته باشند.
در کلیه اقامتگاههای بومگردی الزام است طرحهای مشخصی درخصوص مدیریت و بازیافت پسماندها به اجرا درآیند. وجود اقامتگاههای بومگردی نباید در هیچ شرایطی به آلودگی زیست محیطی بستر پیرامون خود منتهی شود.
در این دستورالعمل نحوه محاسبه معیارها آمده است و اگر اقامتگاهی بیش از این معیارها را داشته باشد درجه ممتازی خواهد گرفت.
اکنون به نظر میرسد با این ضوابط میبایست تعدادی از ۱۷۰۰ واحد بوم گردی که مجوزشان را از سازمان میراث فرهنگی وقت گرفتهاند تعلیق شوند چرا که بسیاری از آنها به آپارتمانهای تزئین شده با صنایع دستی شبیه هستند تا بومگردی.
مهر