شیرهای سنگی الیگودرز؛ نمادی از ایل بختیاری در لرستان+ عکس

جاهای دیدنی الیگودرز پر شمار است همراه باشید و حتما از شیرهای سنگی الیگودرز بازدید کنید.

کد خبر: ۶۱۰۳۹

تاریخ انتشار : سه‌شنبه ۱۹ دی ۱۴۰۲-1402 October 19

لرستان قدمتی دیرینه و تاریخی در سکونت انسان‌ها دارد.

غارهای اشکفت، کنجی و یافته استان لرستان در دوران پیش از تاریخ مأمن انسان‌هایی بودند که زندگی در طبیعت آن‌ها را جنگاورانی دلاور کرده بود. انسان‌ها بر روی دیواره‌های غار نقاشی‌هایی آئینی از خود بر جای گذاشتند که حضور و هنرشان را برای همیشه ماندگار کرده است.

آئین‌ها و نمادها سینه به سینه نقل می‌شوند تا اینکه شاهد تندیس شیرهای سنگی در گورستان‌های تاریخی شهرهایی چون ازنا، دورود، الیگودرز و قسمت‌های دیگری از استان لرستان هستیم که اقوام بختیاری ساکن بوده‌اند.

در حال حاضر شیرهای سنگی (برد شیر) به نمادی از ایل بختیاری تبدیل شده‌اند.

تندیس شیرهای آرام لرستان تنها بر روی مزار مردان بالای ۴۰ سال که دارای ویژگی‌های خاص جنگاوری، دلیری، مهمان‌نوازی و دیگر ویژگی‌های مثبت بوده‌اند، قرار می‌گرفت.

بر روی پهلوهای این شیرهای سنگی نمادهایی همچون قرآن، تسبیح، خنجر، اسب‌سوار و غیره حجاری شده که نمایانگر موقعیت اجتماعی فرد متوفی بوده است.

درباره الیگودرز دیدنی

الیگودرز مساحتی حدود ۱.۳۰ هکتار داشته و ارتفاع آن از سطح دریا حدود ۲۰۲۲ متر است، پس باید انتظار آب‌وهوایی کوهستانی و معتدل را داشته باشید.

قبل سفر به الیگودرز خوب است بدانید این شهر بعد از خرم‌آباد، بروجرد، دورود، کوهدشت و دلفان، به‌عنوان ششمین شهرستان بزرگ لرستان از نظر جمعیتی شناخته می‌شود.

الیگودرز در گذشته‌های دور ۴ محله به اسم‌های ورزندان، مجیان، ده ‌تیرانی و ده محمدرضا داشت که در توسعه اخیر شهر، مرزبندی آن‌ها کمی نامحسوس شده است.

در سفر به الیگودرز بد نیست بدانید این شهر از جنوب به دزفول، فریدون‌شهر و کوهرنگ، از شمال به شهرهای خمین، محلات و اراک، از غرب و شمال‌غربی به شهرهای ازنا، دورود، شازند، بروجرد و خرم‌آباد و از شرق به شهرهای داران، گلپایگان و خوانسار می‌رسد.

الیگودرز از شهرستان‌های استان لرستان، واقع در غرب کشورمان ایران است و قدمتی ٧٠٠ ساله دارد که اهالی‌اش به زبان لری بختیاری سخن می‌گویند. این شهر در دل کوه‌های زاگرس قرار گرفته و آب‌وهوای آن بی‌نظیر و ناب است.

شهر الیگودرز در شرق استان لرستان قرار دارد و به دلیل موقعیت جغرافیایی و قرار داشتن در دل کوه های زاگرس آب و هوایی سرد و کوهستانی دارد.ارتفاع آن از سطخ دریا ۲۱۰۰ متر است.

قدمت شهر به ۷۰۰۰ سال پیش می رسد و جمعیتی حدود ۹۰۰۰۰ نفر دارد. در کنار هم قرار گرفتن این عوامل و طبیعت زیبا و دیدنی باعث شده تا دیدنی های الیگودرز بسیار باشد و به یکی از مقاصد گردشگری مهم کشورمان تبدیل شود.

میانگین دمای سالانه در سفر به الیگودرز حدود ۱۴ درجه سانتی‌گراد است. بنابراین با توجه به این میانگین دمایی و ارتفاع این شهر از سطح دریا، با شهری خنک با آب‌وهوایی کوهستانی روبرو می‌شوید.

در گذشته میانگین بارش باران و برف سالانه در این شهر حدود ۴۳۰ میلی‌متر بود اما خب با این روندی که کشور با در مسابقه سرعت با خشکسالی در پیش گرفته، احتمالا این سال‌ها میانگین بارش کمتر هم شده است.

آشنایی با شیرهای سنگی الیگودرز

استفاده از نماد های گوناگون برای آراستن گورها کاری مرسوم در بین مردمان استان لرستان بوده است که شیر سنگی یا برد شیر یکی از این نمادها است.

این شیر سنگی ها که قدمتی بیش از چهارصد سال دارند تنها بر روی قبر افرادی خاص نصب می شده اند.

گر فردی که شیرسنگی روی مزارش نصب می شده فردی شکارچی یا سوارکار بوده است، نماد شمشیر،نیزه، تمساح یا مرد سواره بر اسب را روی بدنه شیر حکاکی می کردند.

در حالت های دیگر اگر آن شخص فردی مومن و با ایمان باشد آیات قرآن یا مهر و تسبیح بر روی بدنه شیر قرار می دادند تا علت نصب شیر سنگی بر روی قبر این بزرگ مرد را گویا شود.

متاسفانه در چند سال اخیر این شیر سنگی های موجود در گورستان های تاریخی به دلایل مختلف دچار تخریب شده اند. که عمده دلیل این تخریب ها عوامل انسانی است.

در گذشته‌های دور و شاید در همین تاریخ معاصر، برای گرامی داشت نام مردان دلاور ایل بختیاری، رسمی وجود داشت مبنی بر تراشیدن شیر سنگی با اندازه‌های متفاوت که خود دارای قوانین و مقرراتی خاصی بوده است.

برای مثال، فردی که بر سر مزارش برد شیر نصب می‌شود، باید بیش از ۴۰ سال سن داشته باشد؛ چرا که در قوم بختیاری مرد بالای ۴۰ را مرد کامل می‌دانند.

همچنین باید خصلت‌هایی همچون کدخدا بودن، کلانتر بودن، بزرگ‌منشی، مهمان‌نوازی، جنگاوری داشته باشد و از اخلاق خوب و ایمان راسخ برخوردار باشد تا مجسمه شیر بر سر مزارش قرار بگیرد.

در گذشته، معروف‌ترین سازنده برد شیر یا همان شیر سنگی در الیگودرز، میرزا محمد افروغ بود که در حال حاضر نیز وارث‌های وی همچنان به ساخت شیر سنگی مشغول‌اند.

شیرهای سنگی در الیگودرز به حالت پراکنده قرار دارند و به ‌خاطر بی‌توجهی‌ها، در حال از بین رفتن هستند.

البته میراث ‌فرهنگی برای حفاظت از این اثر ملی، گام‌هایی برداشته است، از جمله اینکه معروف‌ترین شیر سنگی را برای حفاظت و بازدید عمومی، به موزه منتقل کرده است.

برچسب ها:

شیرهای سنگی الیگودرز لرستان نمادی از ایل بختیاری در لرستان الیگودرز

بازدید از صفحه اول ارسال به دوستان نسخه چاپی خبرنامه

مطالب مرتبط