عمارت سبزآباد؛ بنا سفید و روایات سرکنسولگری انگلیس

عمارت سبز آباد (سر کنسولگری انگلیس در بوشهر) در سال ۱۸۵۸ میلادی / ۱۳۷۵ هجری قمری / ۱۲۳۶ هجری شمسی در دوره ناصرالدین شاه قاجار بنا شد ومحل اقامت اولیه نماینده سیاسی انگلیس در محله کوتی بوشهر قرار داشت، که پس از تنش‌های سیاسی به وجود آمده میان دولت ایران و دولت انگلیس در آن دوران، محل اقامت نماینده سیاسی آن دولت به منطقه سبزآباد منتقل شد.

کد خبر: ۲۶۶۱۴

تاریخ انتشار : سه‌شنبه ۳۰ ارديبهشت ۱۳۹۹-1399 February 30

گردشبان (gardeshban.ir) :

انگلیسی‌ها به دلیل موقعیت ویژه‌ای که بوشهر در معادلات سیاسی و اقتصادی منطقه خلیج فارس داشت، پس از بررسی‌ها و مطالعاتی که از چابهار تا بوشهر انجام دادند سرانجام این بندر را به دلیل احاطه‌ای که بر کرانه‌های شمالی و جنوبی خلیج فارس و همچنین ارتباطاتی که با هندوستان، قلب تپنده ی سیاست و اقتصاد مستعمراتی بریتانیا داشت به عنوان محلی دائمی برای استقرار سرکنسولگری خود انتخاب کردند.

کنسولگری انگلستان در عمارت سبزآباد در طی مدت حضور آنان در خلیج فارس و ایران به یکی از مهمترین مکان‌هایی مبدل گردیده بود که سیاست های اصلی این دولت را در منطقه پیش می‌برد.

نمایندگی سیاسی انگلیس در بوشهر و سبز آباد به مرکز اصلی تدوین دیپلماسی انگلیسی‌ها تبدیل شده بود که از آن‌جا بر شیخ‌نشین‌های خلیج فارس نظارت می‌کردند. به همین دلیل نیز این کنسولگری در خلال جنگ جهانی اول آماج حملات و شبیخون‌های متعددی از سوی مبارزان جنوب بود.

در جنوب عمارت اصلی، عمارت کلاه فرنگی واقع است که محل اصلی اقامت سرکنسول انگلیس بوده و وی برای مدیریت سریع امور در این محل اقامت داشته است. در کنسولگری سبزآباد تعدادی سرباز هندی و افسران و سربازان انگلیسی به صورت دائمی حضور داشته‌اند.

بعد از انتقال دفتر نمایندگی سیاسی انگلیسی به بحرین، این عمارت در سال ۱۹۴۶ میلادی / ۱۳۶۵ هجری قمری / ۱۳۲۵ هجری شمسی به دولت ایران تحویل داده شد و بعدها نیز به نوبه ی خود، به نیروی دریایی ارتش تحویل داده شد که پس از آن کاربری این عمارت تحت مدیریت ارتش جمهوری اسلامی ایران به موزه دریا و دریانوردی بوشهر تغییر یافت.

مرمت این بنا از طرف وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به عنوان موزه منطقه‌ای خلیج فارس از سال ۱۳۸۵ در دستور کار قرار گرفت و در بهمن ماه ۱۳۹۸ به مرحله بهره‌برداری رسید.

موزه منطقه‌ای خلیج فارس موزه‌ای مخاطب محور و محتوا محور بوده که با تکیه بر اشیا ارزشمند به دست آمده از این منطقه و فرهنگ و تاریخ غنی گذشته و همچنین با بهره‌گیری از انواع تکنیک‌ها و استانداردهای نمایش و ارائه در جهان مدرن امروز به معرفی خود خواهد پرداخت.

در این موزه تلاش شده به کلیه داشته‌های تاریخی، طبیعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی منطقه توجه شده و از بیان موزه‌ای و گرافیک محیطی جهت ارتباط موثرتر با مخاطبان داخلی و خارجی بهره‌برداری شود.

روایت‌پردازی در این موزه بر اساس دوره‌های تاریخی ایران بوده و داستان شکل گیری تمدن منطقه تاریخی خلیج فارس در هر دوره تاریخی براساس مستندات با بیانی دیگر گونه به تصویر کشیده شده است.

از سوی دیگر به دو عنصر موسیقی و دریانوردی که نقشی اساسی در شکل گیری این تمدن دیرینه داشته‌اند، به صورت موضوعی توجه شده است.

تاریخ پر فرازونشیب خلیج فارس از زبان اشیا تاریخی نشان از هویت انکارنشدنی این منطقه دارد که هرگز از حافظه تاریخی مردمان ایران و جهان محو نخواهد شد.

براساس اسناد موجود، بنا «موزه منطقه‌ای خلیج فارس» در گذشته به «عمارت سفید سبزآباد» و در حال حاضر به «عمارت سبزآباد» شهرت دارد. این بنا تحت تاثیر معماری سنتی شهر بوشهر ساخته شده و در تاریخ ۲۸ دی ماه ۱۳۷۹ با شماره ی ثبت ۲۹۴۸ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

اولین کشتی توپ دار در ایران

کشتی پرسپولیس اولین کشتی توپ دار در دوره قاجار بوده و از کشور آلمان در سال ۱۸۸۵ میلادی خریداری و به منظور بهره برداری در نیروی دریایی ناصر الدین شاه در آب های خلیج فارس مورد استفاده قرار گرفته است.

این کشتی بخار ۶۰۰ تنی، با قدرت ۴۵۰ اسب بخار به سفارش یکی از پسران مخبر الدوله سفارش داده می شود. ناخدا عباس در کتاب (چون پایه پنجم) گفته که این کشتی ۸۰۰ تن ظرفیت داشت و در سال ۱۸۸۴ در آلمان به طرز بسیار محکم و سبکی ساخته شده که دولت ایران آن را خریداری کرد

کشتی پرسپولیس سالیانه یک یا دو بار به بنادر هندی می رفت و تحت تعمیر قرار می گرفت. از افسران این کشتی تا سال ۱۲۷۵ ه.ش (۱۸۹۲م/۱۳۱۳ه.ق) فقط ۴ تن به اسامی (مانیکما و آلفردهمیک) فرماندهان (شوسزی، افسر دوم کشتی) و (اشترش، مهندس مکانیک و موتور خانه) در خدمت دولت ایران باقی ماندند و کارهای اصلی کشتی را افسران دریانورد ایرانی از جمله کاپیتان عباس دریانورد در دست داشت.

عمارت کلاه فرنگی بوشهر

ایسنا نوشت، در سال ۱۸۵۸ م / ۱۲۷۵ ه.ق این ساختمان به عنوان مقر تابستانی نمایندگی در سبزآباد واقع در زمینی مرتفع در ده کیلومتری بوشهر تاسیس شد.

با گذشت زمان بر تجهیزات ساختمان سبز آباد افزوده شد. در سال ۱۹۰۵ م / ۱۳۲۳ ه.ق با توافق حکومت هند و تصویب سفیر بریتانیا در تهران، ارتباط تلفنی بین سبز آباد و اداره شهری برقرار شد.

از عمارت سبز آباد تا سال ۱۹۴۶ م/ ۱۳۶۶ ه.ق به عنوان عمارت سر کنسولگری انگلیس در بوشهر استفاده میشد. بعد ار انتقال دفتر نمایندگی سیاسی انگلیس به بحرین، این عمارت به دولت ایران تحویل داده شد. بعدها عمارت سبز آباد در اختیار نیروی دریایی ایران قرار گرفت و در هفتم آذر ماه ۱۳۸۷ ه.ش به مناسبت روز نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران به موزه دریا و دریانوردی اختصاص یافت.

بازدید از صفحه اول ارسال به دوستان نسخه چاپی خبرنامه

پنجره