گردشگری کوهستان؛ دروازه‌ای رو به بهشت

گردشگری را می توان نقطه پیوند میان ساکنان بومی یک منطقه و گردشگرانی که به آن منطقه سفر می‌کنند دانست. البته نکته مهم در این تعریف این است که هر منطقه با همه ویژگی‌ها و ظرفیت‌هایی که دارد، برای ساکنانش عادی بوده اما، برای گردشگران غیرعادی جلوه می‌کند.

کد خبر: ۴۱۷۶۴

تاریخ انتشار : پنجشنبه ۰۳ تير ۱۴۰۰-1400 April 03

گردشبان (gardeshban.ir) :

صرفنظر از این موضوع، گردشگری انواع مختلفی دارد که طیف وسیعی از فعالیت‌های گردشگری را شامل می‌شود. این فعالیت‌ها غالبا بنابر جاذبه‌های گردشگری و طبیعی هر منطقه تعریف می‌شوند. از این رو، معرفی و تشخیص انوع گوناگون گردشگری برای این صنعت بسیار حائز اهمیت است.

از این نگاه کلی به صنعت گردشگری که بگذریم، ايران به این دلیل که در موقعیت جغرافیایی خاصی قرار گرفته دارای اقليم متنوع و زيبايي است، به‌گونه‌ای که می‌توان گفت این قابلیت را دارد که در هر شاخه‌ای از صنعت گردشگری حرفی برای گفتن داشته باشد.

گردشگری کوهستانیکی از حوزه‌هایی که کشورمان ظرفیت‌های بی‌نظیری در آن دارد، گردشگری کوهستان است. فلات ایران با در اختیار داشتن دو رشته کوه اصلی البرز و زاگرس و قلل متعدد و ارتفاعات متفاوتی که دارد، جایگاه ویژه‌ای در صنعت گردشگری کوهستان در سطح جهان، به خود اختصاص داده است. این پتانسيل‌هاي فراوان طبيعي و خدادادی به نوعی نقطه عطف صنعت گردشگري کوهستان در ایران محسوب می‌شوند.

به طور کلی، دولت‌ها در کشورهایی که در مناطق کوهستانی واقع شده‌اند عموما اکوتوریسم و گردشگری کوهستانی را یکی از راه‌های مقابله با مشکلات ناشی از فقر و عقب‌ماندگی می‌دانند. به عنوان مثال، کشورهای اروپایی از قبیل فرانسه و سوئیس به دلیل وجود پتانسیل‌هایی در این حوزه، نگاه ویژه‌ای به ایجاد اشتغال و کسب درآمد از كوهستان دارند. علاوه بر این کشورهای پیشرفته، كشورهایی مانند نپال و پاكستان نیز با وجود اینکه در زمره کشورهای جهان سوم قرار گرفته‌اند، توانسته اند نهایت استفاده را از وجود رشته كوه‌های همیالیا ببرند. با این وجود اما، در ایران نتوانسته‌ایم به درستی از این ظرفیت‌ها استفاده کرده و از این مواهب خدادادی بهره‌مند شویم.

رشته های مختلف گردشگریچرا گردشگری در کوهستان جذابیت دارد؟

همانطور که اشاره شد، يكي از پتانسیل‌های عظیم صنعت گردشگری کشور که تا کنون توجه چندانی به آن نشده است مناطق كوهستاني و قله‌هاي مرتفعی است كه در ایران وجود دارد. گردشگری زمستانی و ورزشی در فصل سرما و گردشگری کوهستان در تمام فصول جذابیتی است که همواره مورد توجه گردشگران قرار گرفته و به هیچ عنوان نمی‌توان از آن غافل ماند.

همچنین، روستاهای سرسبز کوهپایه‌ای با چشمه‌های طبیعی و پوشش گیاهی غنی که اغلب قابليت مصرف خوراكي و پزشكي دارند، قطعا برای هر فردی جذاب هستند. علاوه بر همه اینها، کوهستان‌ها مکان مناسبی برای بومگردی هستند و از آنجاکه ساکنان خونگرم و مهمان‌نوازی هم دارند ظرفیت بی‌نظیری را در این مناطق به‌وجود آورده‌اند.

به نظر می‌رسد همه اینها برای یافتن پاسخ این سوال که چرا گردشگری در کوهستان جذابیت دارد، کافی باشد. اما این همه ماجرا نیست. قطعا چنین موقعیتی نه تنها جذابیت گردشگری محسوب می‌شود، بلکه کوهستان به‌عنوان یک منطقه بی‌نظیر گردشگری، می‌تواند منجر به كسب درآمد پایدار و توسعه اقتصادی کشورها نیز شود.

گردشگری كوهستان تاثیر بسزایی در رشد اقتصادی كشورها و کاهش فقر روستاهای نواحی كوهستانی دارد. به همین دلیل است که از حدود دو دهه پیش مقوله اكوتوریسم و گردشگری كوهستان به یکی از شاخه‌های مهم صنعت گردشگری بدل شده است.

نگاهی به کیفیت توریسم ایرانمزیت‌های گردشگری کوهستان

کوهستان‌ها هریک دارای منظره‌های متفاوتی هستند، این عدم یکنواختی مورد توجه بسیاری از گردشگران عاشق طبیعت است. وجود چشم‌اندازهای متنوع و بی‌نظیر می‌تواند به‌عنوان مهم ترین منابع تفرجگاهی مردم جهان مطرح شود.

فضاهای متنوع، دشت‌های محصور در دل سنگ‌ها، مناظر چشم‌نواز و گاه عجیب، وجود پدیده‌های طبیعی مانند غارها، چشمه‌ها، دریاچه‌های کوهستانی، پهنه‌های آبی، آبشارها و تنگه‌ها از مهمترین جاذبه‌های گردشگری کوهستان محسوب می‌شوند.

علاوه بر همه اینها، کوه‌ها به‌عنوان بزرگترین منابع تنوع زیستی پناهگاه تعداد بی‌شماری از گونه‌های گیاهی و جانوری هستند که در سرزمین‌های پایین‌دست بر اثر فعالیت‌های انسان‌ها نابود شده‌اند. یکی دیگر از مزیت‌های گردشگری کوهستان، به مقوله زمین‌شناسی و توپوگرافی یک سرزمین برمی‌گردد که با نگاه تخصصی‌تر می‌توان از آن با عنوان ژئوتوریسم نام برد که خود به‌عنوان یکی از شاخه‌های صنعت گردشگری مطرح می‌شود.

گردشگری کوهستانبا توجه به اینکه گردشگری کوهستان برای اکثر مردم دنیا جذاب است، این شاخه از صنعت گردشگری به دلیل وجود كوهستان‌های متعدد در ایران و ارزان بودن سفر به ایران می‌تواند گردشگران بیشماری را از سراسر جهان به ایران بکشاند و چه چیزی از این بهتر است؟

برخی از استان‌های کشور مانند استان كردستان و استان البرز به دلیل آنکه در مناطق کوهستانی قرار گرفته‌اند داراي پتانسيل‌هاي زيادي در حوزه طبيعت‌گردي هستند این در حالیست که تاكنون هیچ اقدام چشمگیری در زمینه بهره‌وری از این ظرفیت‌ها صورت نگرفته است. چرا که هنوز در کشور به طبیعت‌گردی کوهستان به مفهوم خاص آن، نگاه تخصصی نشده است.

عدم وجود امكانات زيرساختي و رفاهي کافی از قبیل مراكز اقامتي براي حضور گردشگران و مسافران در كوهستان، به عنوان نخستین اقدام در راستای توسعه گردشگری در مناطق بکر طبیعت، صحتی بر این ادعاست. قطعا در چنین شرایطی نمي‌توان انتظار حضور گردشگران در مناطق كوهستاني و طبيعت بكر آن را داشت. از این روست که می‌بینیم در اين حوزه عملا جاذبه‌اي براي جذب گردشگر در کشورمان وجود ندارد و تا کنون نتوانسته‌ایم از این پتانسیل عظیم بهره چندانی ببریم.

بسیاری از فعالان این حوزه معتقدند با اندکی سرمايه‌گذاري در اين حوزه مي‌توان گام مثبتی در زمینه جذب گردشگران به‌ويژه علاقه‌مندان به كوهنوردي و طبيعت‌گردي برداشت، واضح است که نخستین نتیجه این اتفاق ایجاد اشتغال و درآمدزايي براي ساکنان بومی مناطق کوهستانی خواهد بود.

ايجاد اقامتگاه‌هاي رفاهي، جان پناه‌ها و زيرساخت هاي لازم در دامنه كوه‌ها و مناطق كوهستاني برای رسیدن به چنین شرایطی از اصول مهم و ضروری است. برای تحقق این امر می‌توان با در نظر گرفتن تسهيلات كم‌بهره و تشويق سرمايه‌گذاران بخش خصوصي شرایط را تا حدودی بهبود بخشید.

بنابراین، تهيه و تدوين نقشه جامع مسيرهاي طبيعت‌گردي و كوهستاني در این مورد خاص از مهمترین وظایف وزارت ميراث فرهنگي، گردشگری و صنايع دستي و اداره‌های وابسته به آن در استان‌هایی که از چنین ظرفیتی برخوردارند، است.

برچسب ها:

گردشگری کوهستان گردشبان گردشگری طبيعت‌گردي

بازدید از صفحه اول ارسال به دوستان نسخه چاپی خبرنامه

مطالب مرتبط