گردشبان (gardeshban.ir) : شهر ایزنیک در استان بورسا و در شمال غربی ترکیه واقع شده است. ایزنیک یکی از قدیمی ترین شهرهای ترکیه است و ۱۶۰ کیلومتر با استانبول فاصله دارد. شهرت این شهر که به زادگاه کاشی های دست ساز ترکیه معروف است، در دوره عثمانی به اوج خود رسید. ایزنیک که در گذشته نیقیه (Nicaea) نامیده می شد، محل برگزاری نخستین شورای جهانی مسیحیت بود. سال ها بعد این شهر به عنوان پایتخت پادشاهان روم انتخاب شد و پس از تصرف قسطنطنیه این شهر به پایتخت امپراطوری نیقیه مبدل شد. با وجود این که ایزنیک تاریخ پر فراز و نشیبی را پشت سر گذاشته، امروزه شهر بزرگی به شمار نمی رود و مهم ترین دلیل اهمیت زنیک در حال حاضر وجود بناهای تاریخی و مذهبی و دریاچه ایزنیک در آن است.
دکتر مصطفی شاهین، رئیس باستان شناسی در دانشگاه بورسا، از این کشف متعجب بود. او به یاد می آورد: "وقتی من برای اولین بار تصاویر دریاچه را دیدم، از دیدن یک ساختار کلیسایی که به وضوح قابل رویت است، بسیار شگفت زده شدم. من از سال ۲۰۰۶ در ایزنیک در حال انجام کاوش های میدانی بودم و چنین ساختار باشکوهی مانند آن را کشف نکرده بودم. "
در سال ۲۰۱۵، دکتر شاهین تیمی را در کاوش های زیر آب رهبری کرد تا اطلاعات بیشتری در مورد این کلیسا کشف کنند که ۶ تا ۱۰ فوت در زیر آب و در فاصله ۱۶۵ فوت از ساحل قرار دارد. این تیم توانست در حفاری اولیه کلیساهای مسیحی اطلاعات کاملی کسب کند. آنها نه تنها این بنا را به اواخر قرن چهارم یا اوایل قرن پنجم قبل از میلاد مسیح نسبت دادند، بلکه متوجه شدند که این بنا به احتمال زیاد بر روی یک ساختار پیشین ساخته شده است
این روش معمول در آن زمان بود و توضیح می دهد که چرا کف بنا در ابتدا ۱.۶ فوت پایین تر از دیوارها بوده است. آنها همچنین هیچ مدرکی راجع به کفپوش موزائیک یا سنگی پیدا نکردند و این محققان برجسته معتقدند که ساختار موجود احتمالاً دارای کف چوب است.
آنها همچنین چندین قبر، اسکلت چند کودک خردسال و یک بزرگسال در محل پیدا کردند. به دلیل ارتباط نزدیک این کلیسا با سنت نئوفیتوس، تدفین در محل آن زمان معمول بوده است.
باستان شناسان به کار خود ادامه خواهند داد و به دنبال کشف دیگر رمز و راز های این مکان هستند. دکتر شاهین معتقد است بنایی که کلیسا بر روی آن قرار گرفته ممکن است یک معبد بت پرستی باشد که به آپولو اختصاص داده بودند. سوابق باستانی نشان می دهد که امپراتور روم کومودوس این معبد را در نیچه و درست در بیرون دیوارهای شهر بنا کرده است.
در کاوش ها، سکه ها و قطعاتی از چراغ های باستانی که به درستی و مناسب با معبد ساخته شده اند، پیدا شدند. در حالی که باستان شناسان تحقیقات خود را ادامه می دهند، برنامه هایی برای تبدیل این سایت به موزه زیر آب وجود دارد تا افراد بیشتری فرصت دیدن این شگفتی غرق شده را داشته باشند.