gardeshban.ir

فضاها و تقسیمات بنا مشخص کننده جهت نگاهبانی است و چون دارای کاشی های شفاف می باشد به نام برج شیشه معروف شده است. خانه سپهدار نیز همزمان با برج در نزدیکی آن احداث شده که باغ و فضای بسیار بزرگ و مصفا داشته است و دارای سرداب زیبایی است که سقف آن با کاشی های گل و بوته بصورت شمسه تزیین شده و دارای سرداب زیبایی است که سقف آن با کاشی های گل و بوته بصورت شمسه تزیین شده و دارای طاق دو پوسته است.

ارگ یا مقر حکومتی در بافت قدیمی اراک در خارج از فضای اصلی شهر و در قسمت شمالی آن قرار داشته است. این فضای اداری ،حکومتی یا مساحت گسترده خود دارای فضاهای مختلفی بوده است. بنای ارگ حکومتی متشکل از قسمت اداری و خانه سپهدار که امروزه از عمده بنای آن اثری باقی نیست به سال ۱۲۳۱ هجری نسبت داده می شود. مساحت این ارگ بنا به نوشته سالنامه معارف عراق برابر۵/۱ بقعه ( قطعه زمین) یا ۵/۱ برابر یکی از قطعات واقع در بافت قدیمی بوده است. ارگ حکومتی متشکل از فضاهای اداری ،نظامی و پذیرایی بود. خانه سپهدار در این مجموعه در قسمت شرقی، محل برج شیشه و شمال ژاندارمری سابق قرار داشت.

مجموعه ارگ حکومتی دارای تالار آیینه خانه، برج قلعه فرنگی ،اندرون امیر ،حوضخانه، دیوان خانه ، تالار کرناخانه ،وزیرخانه ، مسجد ارگ ، سرطویله ، دروازه ارگ بالا ، میدان دروازه ارگ بالا و حمام بوده است. سبک بنای کلیه مستحدثات ارگ حکومتی بر مبنای معماری عهد قاجار و این مجموعه بطرز بسیار زیبا و باشکوهی شکل گرفته بود. منطقه بنای ارگ حکومتی ، هنگام سفر ناصرالدین شاه به اراک توسط حکیم الممالک(حاکم وقت عراق) تعمیر و تنظیف شده است . دراین هنگام از ارگ دولتی به نام عمارت دولتی نام برده شده است . ناصرالدین شاه که سفر خود را به سال ۱۳۰۹ قمری به انجام رسانیده در سفرنامه خود می نویسد که در بالای برج عمارت حکومتی رفته و اطراف شهر را دیده است. او اشاره می کند که اتاق های عمارت یکرو است و دو طرفش باز نیست و ذکر می کند که چادری با آلاچیق در عمات حکومتی برای او زده بوده اند. حوضخانه عمارت را دیده که هوایش خنک ودم دار است. ارگ حکومتی علاوه بر برج شیشه ای احتمالاً دارای برج های دیگری نیز نبوده است از ارگ حکومتی امروزه به جز منزل سپهدار اثری برجای نمانده و بر خرابه های آن ساختمان جدید احداث شده است.

نحوه دسترسی به برج شیشه اراک