ری یکی از شهرهای باستانی و تاریخی ایران در استان تهران است که از جاذبههای تاریخی و طبیعی فراوانی برخوردار است.
قدمت سکونت و سابقه تاریخی این شهر تاریخی به دوره قبل از اسلام حدود سه هزار سال پیش بازمیشود.
آتشکدههای قدیمی، تپههای باستانی، قلعههای قدیمی، امامزادهها و دیگر مناطق دیدنی، شهر ری را به یکی از قطبهای گردشگری پایتخت تبدیل کرده است که پایتختنشینان بهراحتی میتوانند در سفری یکروزه، از تمام جاذبههای دیدنی این شهر تاریخی بازدید کنند.
در این مطلب میتوانید با معروفترین و مهمترین جاهای دیدنی تهران در شهر ری بیشتر آشنا شوید.
ٰسفر به شهر ری بدون بازدید از برج طغرل معنایی ندارد. برج طغرل از آثار بهجای مانده از دوران سلجوقیان در شرق آرامگاه ابنبابویه است. این برج شبیه عقربههای ساعت است و میتوانید از روی تابش آفتاب روی کنگرههای آن، زمان را تشخیص دهید.
آرامگاه ابنبابویه مدفن «ابوجعفر محمد بن علی بن حسین» ملقب به «شیخ صدوق» است که در گورستان قدیمی پایتخت در شهر ری قرار گرفته است. این آرامگاه بنایی هشت ضلعی است که از ایوانی با قوس بزرگ رومی و تزیینات آینهکاری تشکیل شده است. همچنین کتیبهای حاوی آیات قرآن، به خط نستعلیق شیوای «میرزا عمو» از خوشنویسان نامی دوره سلطنت «ناصرالدین شاه» در این آرامگاه وجود دارد.
آتشکده بهرام، آتشکده ری یا تپه میل از جمله آثار دوران ساسانیان است که در ۱۲ کیلومتری جنوبشرقی شهر ری به سوی ورامین بر بلندای تپهای پهناور در روستای قلعهنو واقع شده است. بقایای این آتشکده چون روی دو پایه بزرگ بنا شده و از دور شبیه به میل است، به تپهمیل مشهور شده است.
آرامگاه بی بی شهربانو بر فراز صخرهای کوهستانی در دامنه جنوبی کوه بی بی شهربانو در محوطهای با دیوار سنگی جای گرفته است. بر اساس کتیبه موجود در این آرامگاه و باور اهالی منطقه، «شهربانو» همسر امام سوم، امام حسین (ع) است.
چشمهعلی عمری به درازای هشت هزار سال دارد و یکی از نقاط باستانی، دیدنی و تفریحی شهر ری در جنوب تهران به شمار میرود. چشمهعلی از میان صخرهای بزرگ خارج شده و به سوی جنوب و سپس به جنوبشرقی جاری میشود. در گذشته فرشفروشها و تهرانیها، قالی و قالیچههای خود را برای شستشو به این چشمه میآوردند و بر این باور بودند که چشمه خاصیت تمیزکنندگی زیادی دارد و رنگ فرش را روشنتر و پرجلاتر میکند.
در محدوده چشمهعلی در دامنه باروی ری، بقایای نقش برجستهای تاریخی وجود دارد که گفته میشود به دستور «فتحعلی شاه قاجار» حجاری شده است. در این نقشبرجسته فتحعلیشاه سوار بر اسب و در حال نیزه زدن به یک شیر نمایش داده شده است.
قدمت باروی ری به دوران مادها باز میشود
باروی ری که در محدوده چشمهعلی در بالای نقش برجسته فتحعلی شاه قرار گرفته، قدمتی ۶۰۰۰ ساله دارد و احتمالا متعلق به دوران مادها است. باروی ری، دیواری با کاربردی تدافعی و نظامی است که دورتادور شهر را در دوران حکومت اشکانیان در بر میگرفته است. در حال حاضر تنها حدود ۳ کیلومتر از بقایای این دیوار که قسمتی از آن روی صخره چشمهعلی واقع شده، باقی مانده است.
«جوانمرد قصاب» یک شخصیت نیمه افسانهای و نیمه تاریخی است که بقعهاش در نزدیکی شهر ری واقع شده است. بعضی از اهالی منطقه اعتقاد دارند که این مکان مقبره «ابوالعباس قصاب آملی» معروف به «ابوالعباس قصاب جوانمرد» است.
تالاب عشقآباد یکی از بهترین مراکز تهران در شهر ری برای پرندهنگری است. در حال حاضر نزدیک به ۱۴۰ گونه پرنده از این تالاب ثبت شده است. پوشش گیاهی نی نیز در اطراف تالاب مشاهده میشود.
حرم شاه عبدالعظیم محل دفن «عبدالعظیم حسنی» و یکی از معروفترین زیارتگاههای تهران در شهر ری است که هرساله بسیاری از مردم از اقصی نقاط کشور برای زیارت راهی این خطه میکند. این مجموعه زیارتی از حرمها، رواقها، مسجدها، ایوان و صحنهای متعددی تشکیل شده است.
قلعه گبری از جمله بناهای قدیمی شهر ری در شهرک علایی در محلهای به همین نام است که قدمت آن به دوهزار سال قبل به دوران ساسانیان باز میشود. برج و باروهای این قلعه در گذر قرنها بهدلیل فرسایش تخریب شده و اکنون تنها دیوارههای طولانی و مرتفع آن از جنس خشت و گل بر جای مانده است.
دژ رشکان از جمله دژهای محافظ ری در چهارسوی شهر است که در چهارراه خط آهن بر بالای کوهی استوار است. این دژ که از لاشه سنگ و ساروج ساخته شده، متعلق به دوران اشکانیان است.
برج یزید یا برج نقارهخانه در شمال شهرستان ری در غرب امینآباد قرار دارد. طبق روایات تاریخی این برج حدودا هزار سال پیش به دستور «بزرگ امید» ساخته شده است تا محلی برای دفن او باشد. بر اساس گفته مورخان و کارشناسان، «بزرگ امید» این مکان را ساخت تا پس از مرگش، استخوانهایش را آنجا دفن کند.
باستانشناسان، «بزرگ امید» را فردی زرتشتی میدانستند و از آنجایی که زرتشتیها، خاک را عنصر پاکی میدانند، هیچوقت پس از مرگ اجسادشان را در خاک دفن نمیکنند، بلکه جسد را در مکانی مرتفع قرار میدهند تا پس از اینکه خوراک پرندگان شد، استخوانهایش را جمعآوری کنند و داخل کوزهای به نام «استودان» قرار دهند و سپس آن کوزه را دفن کنند. همچنین پس از بازدید از این برج دیدنی میتوانید از دو بنای تاریخی برج اینانج و قلعه طبرک نیز دیدن کنید.
زندان هارونالرشید بنایی بهجای مانده از دوران آلبویه است که برخلاف نامش کاربری زندان نداشته و علت نامگذاری آن ریشه در افسانهها دارد. محققان بر این باور هستند که این بنای دو طبقه که نزدیک به ۱۰ متر ارتفاع دارد، در گذشته آتشکدهای باستانی بوده که در زمان ساسانیان ساخته شده است.
بازار تاریخی ری از دیگر دیدنیهای جذاب شهر ری است که در شمال حرم شاهعبدالعظیم قرار گرفته است. این بازار به دستور «امیرکبیر» بازسازی شده است. بازار ری از دو راسته بازار که در محل تلاقی خود یک چهار سوق را تشکیل میدهند، ساخته شده است. این بازار در قدیم یکی از مراکز فروش ادویه، داروهای سنتی و کالاهای تجاری بوده است و اکنون میتوانید از آن، اجناس مختلف و سوغاتیهای رنگارنگی را خریداری کنید.