دره نی گاه دورود با دره نگار نام منطقه ای بکر در پایتخت طبیعت ایران، درود واقع در استان لرستان است. این دره همانند سایر مناطق طبیعی دارای زیبایی های شگفت انگیزی می باشد. نی گا در لغت به معنای محل نی می باشد.در امتداد دریاچه گهر، رودخانه ای به نام سفید آب وجود دارد. که پس از طی کردن چند کیلومتر به دره ای نیمه صخره ای با عرضی در حدود پانصد متر می رسد.
این دره که رودخانه سفیدآب در کف آن در جریان است به دره نی گا معروف است. که فقط با پای پیاده قابل عبور است.دره نی گا انشعابی از آب دریاچه گهر است که برای عبور از آن باید بارها و بارها از آب رودخانه عبور کرد.
البته شایان ذکر است که آب این دره از چند رودخانه فرعی مانند دره خرس و رُل نیز تشکیل شده است. این دره تحت حفاظت سازمان محیط زیست می باشد.
دره نی گاه یا نگار از موهبت های الهی در این منطقه است که از حدود ۶ کیلومتری دریاچه گهر شروع و به روستای ” تی” ختم می شود. زیبایی این دره به خاطر دست نخورده بودن و همچنین شکل صخره هایی بلند با برش هایی طبیعی و رودخانه ی زلال و روان است که از میان آن می گذرد. آب روخانه های دره ” گردو ” و دره "خرس” به رود دره نی گاه اضافه می شود و آن را سرشار و پرخروش می کند. رودخانه ای که از میان دره نی گاه می گذرد "سفید آب” نام دارد. که از امتداد دریاچه گهر پس از طی چند کیلومتر به دره ی صخره ای نی گاه به عرض حدود ۵۰۰ متر می رسد.
این دره را اغلب طبیعت گردان حرفه ای و کوهنوردان می شناسند. در صعود به قله اشترانکوه یا سفر به دریاچه گهر، حتما زمانی را به استراحت و گشت و گذار در دره نی گاه اختصاص می دهند. در قسمت های مختلف دره نی گاه و صخره های اطراف آن آبشارهای بلندی دیده می شود که زیبایی این منطقه را دوچندان می کند.
پیاده روی برای رفتن به این منطقه باید اهل خطر بود و توان بدنی مناسبی داشت تا از طی کردن مسیر با پای پیاده و همچنین عبور از لا به لای صخره ها و طبیعتی پر رمز و راز لذتی بی وصف برد.
سفرهای طبیعت گردی اغلب مناسب افرادی است که از ماندن در طبیعت لذت می برنند و اهل ماجراجویی و خطرند. دره نی گاه نیز از این قاعده مستثنی نیست. باید شبی را در دل طبیعت گذراند و دل از دنیای الکترونیک و اینترنت و … کند و دل به آسمانی پر ستاره و زمینی دوست داشتنی سپرد. یکی از جذابترین قسمت های این سفر کمپینگ است که با همراهان خود چادری را برپا کنی و به صدای دلنشین آب خروشان رودخانه گوش بسپاری و چای آتشی را نوش جان کنی.
اگر اهل عکاسی از طبیعت باشید مناظر زیبای دره نی گاه، مکان مناسبی برای تصویربرداری های خاص و متفاوت است. در یک سمت صخره هایی بلند و در جایی دیگر گل های خوشرنگ صحرایی و آن طرف تر رودخانه ای روان و زلال و… پوشش گیاهی و جانوری دره نی گاه یکی از زیباترین دره های ایران است .که از تنوع زیست محیطی و پوشش گیاهی برخوردار است. از طرفی دیگر بستر بسیار امن و مناسب برای حیات وحش منطقه اشترانکوه است.
در این منطقه و در طول مسیر انواع درختان میوه چون بلوط، انگور، گیلاس، تمشک، گلابی و گردو. توت، انجیر و… و گیاهان خوراکی چون ریواس و… منطقه را زیباتر و جذاب تر کرده است. از گونه های جانوری منطقه اشترانکوه که در این منطقه زندگی می کنند می توان به خرس، پلنگ، گربه وحشی، روباه، گرگ، گراز، و گونه های مختلف پرندگان و… اشاره کرد.
فصل سفر بهار: دره نی گاه را در اواسط بهار ( اردیبهشت ) با حال و هوایی متفاوت و طبیعتی تازه و زیبا خواهید دید. که بیشترین حجم آب را رودخانه ی آن دارد. در این فصل هوایی معتدل با شب هایی تقریبا سرد را در پیش خواهید داشت.
تابستان: برخی از طبیعت گردان و تورها تابستان را برای رفتن به این منطقه ترجیح می دهند تا از طبیعت سرسبز و همچنین هوای مطلوب آن استفاده کنند و شب ها خنکی ملایم هوا را بچشند.
پاییز: اما پاییز، فصل هزار رنگ در این منطقه منظره ای متفاوت خلق می کند و اغلب کوهنوردان و عکاسان در این فصل به دره نی گاه می روند.
زمستان: این فصل خیلی برای سفر به این منطقه مناسب نیست چرا که به خاطر سرما و بارش برف مسیر بسیار سخت و لغزنده می شود.
دسترسی به دره نی گاه برای رسیدن به این منطقه سه مسیر پیشنهادی وجود دارد که یکی از سمت دریاچه گهر و دیگری از از سمت چشمه خرم است.
مسیر اول: از شهر دورود اول به شهر دورود در استان لرستان بروید و از میدان امام رضا که میدان اصلی شهر است بروید و با وسیله ی نقلیه به سمت روستای امام زاده پیرعبدالله رفته و از آنجا نیز به سمت روستای تی بروید. رووستای تی ابتدای دره نگاه از این سمت می باشد.
مسیر دوم: از دریاچه گهر مسیری که از سمت گهر به دره می رود را اغلب کوهنوردان و گردشگرانی که وقت کافی بعد از بازدید از دریاچه گهر را دارند، انتخاب می کنند. مسیر را از دره ی سمت چپ چشمه زیر "پنبه کار” می روند و ادامه مسیر را از سنگ چین های موجود که با کمی دقت مشخص اند، پیش گرفته، در این مسیر، در بعضی قسمت ها باید از روی روخانه گذر کنید که اگر در فصل بهار مسافر این بخش باشید برخی از نقاط را آب گرفته و باید حسابی مراقب جریان تند آب بود و مسیر را با دقت پیمود. انتهای دره به روستای تی ختم می شود که از آنجا وسیله نقلیه برای رفتن به دورود وجود دارد.
مسیر سوم: از چشمه خرم اگر قصد دارید مستقیم به سمت دره بروید باید این مسیر را انتخاب کنید. این مسیر از ابتدای چشمه خرم در مسیر دریاچه گهر در حدود سی دقیقه پیاده روی کرد تا به گردنه "سلام گاه” ( گله چیر ) رسید. این گردنه را از روی آنتن مخابراتی که دارد به راحتی خواهید شناخت. از اینجا وارد دره گردو (دره ای پر از درختان گردو ) شده و تا قبل از رسیدن به آبشار دره از روی یال پایین کوه در سمت چپ به سمت دره نی گاه حرکت کرد. اگر این مسیر را در جهت حرکت آب پیش بگیرید به روستای تی خواهید رسید.