گردشبان (gardeshban.ir) : در زمان اسماعیل سامانی، قلمرو سامانیان گسترش یافت و بخارا پایتخت سامانیان شد. این شهر به مرکزی فرهنگی و هنری برای رقابت با بغداد تبدیل شد و زبان و فرهنگ فارسی به جای عربی در اینجا بیشتر رواج پیدا کرد.
تجارت در امتداد جادههای ابریشم، ثروت عظیمی را برای شهرهای تجاری مانند بخارا به وجود آورد. این ثروت جدید اغلب برای حمایت از مساجد، خانههای کاخ و مقبرهها استفاده میشد.
مقبره اسماعیل سامانی (همچنین آرامگاه سامانیان)، یکی از قدیمیترین بناهای تاریخی بخارا، در محل گورستان باستانی در پارک سامانیان در نزدیکی میدان رجستان قرار دارد.
این مقبره علاوه بر زیبایی، به دلیل اینکه قدیمیترین بنای معماری اسلامی در آسیای مرکزی است، شهرت دارد و در قرن نهم (بین سالهای ۸۹۲ تا ۹۴۳) به عنوان آرامگاه اسماعیل سامانی، امیر قدرتمند و تأثیرگذار سلسله سامانیان، ساخته شد.
با این حال، طراحی آن به طور سنتی اسلامی نیست و از سازههای تدفین و آتشکدههای زرتشتیان نشات گرفته است. مناره کالیان بخارا، ارگ بخارا و مدرسه چهارمنار بخارا از جاذبههای دیدنی نزدیک آرامگاه اسماعیل سامانی هستند که هنگام بازدید از این مقبره میتوانید با یک تیر چند نشان بزنید و از آنها هم دیدن کنید. اگر قصد خرید بلیط هواپیمای خارجی و سفر به بخارا را داشته باشید، پیشنهاد میشود که در کنار سایر جاهای دیدنی این شهر زیبا از Samanid Mausoleum نیز دیدن کنید.
چرا بازدید از آرامگاه اسماعیل سامانی بخارا پیشنهاد میشود؟
• جزئیات ساخت و ساز و هنر آجرکاری آرامگاه اسماعیل سامانی هنوز به شدت چشمگیر است و قدمت آن فرهنگ پیش از اسلام را نشان میدهد.
• این بنای تاریخی دوران جدیدی را در توسعه معماری آسیای مرکزی نشان میدهد که پس از تسخیر اعراب در منطقه احیا شد.
تاریخچه آرامگاه اسماعیل سامانی بخارا
برآوردهای مختلفی توسط محققان از زمان ساخت مقبره وجود دارد. برخی آن را به سلطنت اسماعیل سامانی بنیانگذار سلسله و برخی به پدر اسماعیل، احمد، نسبت میدهند. برخی دیگر این بنا را به دوران سلطنت نوه اسماعیل، نصر دوم نسبت میدهند. این مقبره به صورت تصادفی زنده مانده است، زیرا قرن ها بدون مزاحمت در گل و لای قرار داشت تا اینکه در دهه ۱۹۳۰ توسط باستان شناس دوران شوروی V. A. Shishkin کشف شد.
وی خاطرنشان میکند که سرنخهای متعددی پیدا شد که جدا از ظاهر باستانی آن به منشأ اولیه آن اشاره میکرد. بر سردر ورودی شرقی، قطعهای از متن کوفی بر روی یک لوح چوبی، نام نصر بن احمد بن اسماعیل، متوفی ۹۴۳ را نشان میدهد.
معماری آرامگاه اسماعیل سامانی بخارا
یکی از شاهکارهای معماری که در زمان سامانیان در بخارا برپا شد، بنای آرامگاه سامانیان است. این مقبره که در غرب بخارای قرون وسطایی قرار دارد، زمانی در قلب یک گورستان قرار داشت، اما امروزه به تنهایی در یک پارک قرار دارد. فضای سرسبز با استانداردهای آسیای مرکزی، تضاد رنگارنگی را با مقبره کرم رنگ ایجاد میکند. این آرامگاه که برای یکی از اعضای سلسله سامانیان در اواخر قرن نهم یا اوایل قرن دهم ساخته شد، یکی از اولین نمونههای بازمانده از معماری تدفین در جهان اسلام است.
این مقبره به خاطر آجرکاریهای پیچیدهاش و به دلیل باقی ماندن آن مشهور است. مقبره از یک اتاق مکعبی شکل تشکیل شده است که دارای گنبدی به قطر ۹.۲۵ متر است و ستونهای آجری با گنبد کوچک در هر گوشه آن قرار دارد. مقبره در ابتدا از هر یک از چهار ورودی قابل دسترسی بود، اما امروزه تنها از یکی از آنها استفاده میشود.
نمای بیرونی ساختمان دارای طرح شطرنجی است و تقریبا به نظر میرسد که از آجرهای کرم رنگ بافته شده است. ظاهر غنی ساختمان به این معنی است که نور و سایهها در یک بازی لذت بخش شرکت میکنند و توجه بیننده را به خود جلب میکنند. آجرکاری در برخی از قسمتهای مقبره دارای نقشهای درهم تنیده است که بر زیبایی بنا میافزاید و هنر شگفتانگیز سازندگان آن را برجسته میکند. محققان همچنین استدلال کردهاند که جزئیات دیگری مانند استفاده از نقوش مروارید ممکن است بر روی طرحهایی باشد که توسط اشکانیان استفاده میشد.
هزینه و زمان پیشنهادی بازدید
بازدید از این جاذبه گردشگری رایگان است و همه روزه به صورت ۲۴ ساعته میتوانید از آن دیدن کنید. زمان پیشنهادی برای بازدید از این مقبره تقریبا یک ساعت است.
بهترین زمان سفر به بخارا
بخارا آب و هوای قارهای دارد و دارای زمستانهای سرد و تابستانهای بسیار داغ است. بنابراین بهترین زمان سفر به آن فصلهای پاییز و بهار است.
مکانها و جاذبههای دیدنی نزدیک آرامگاه اسماعیل سامانی بخارا
مدرسه عبد العزیز خان بخارا: ۱.۸ کیلومتر
مناره کالیان بخارا: ۲ کیلومتر
ارگ بخارا: ۲.۱ کیلومتر
منطقه لب حوض بخارا: ۲.۲ کیلومتر
مدرسه چهارمنار بخارا: ۲.۹ کیلومتر
هتلهای نزدیک آرامگاه اسماعیل سامانی بخارا
هتل بوتیک ایوب: ۱.۳ کیلومتر
رحمت گست هاوس: ۱.۵ کیلومتر
هتل مالیکا بخارا: ۱.۸ کیلومتر
هتل فاطیما: ۲ کیلومتر
هتل ایمپریال پالاس: ۲.۲ کیلومتر