گردشبان (gardeshban.ir) : بیش از یک سال از آغازِ کارها برای ساختِ هتلی که به نوعی تعرض به حریم دولتخانهی صفوی محسوب میشد، میگذرد؛ هتلی که از حدود یک ماه گذشته فعالیتهایش بیشتر زیر ذرهبین رسانهها رفته چون علیرغم مجوزی که دو سال قبل مدیرکل میراث فرهنگی استان اصفهان ارتفاعش را تایید کرده، اکنون مسئولان میراثی وزارتخانه آن را خلاف ضوابط میراث فرهنگی میدانند.
هشدارها آنقدر زیاد شد که مدیر اداره کل دفتر ثبت آثار تاریخی وزارتخانه که از قضا در همین هفتهی گذشته برای آغازِ بررسی طرحِ «بازنگری محور فرهنگی تاریخی اصفهان» که ابلاغیه دهه ۷۰ را دارد، به اصفهان رفته بود، از این هتل و روند ساختِ آن نیز دیدن کرد.
همزمان با این بازدید در هشتم خرداد اعضای انجمن مهندسان معمار استان اصفهان نیز در بیانیهای هشدار دادند که با ساختِ این هتل، «هویت معماری و شهرسازی اصفهان» در معرض خطر قرار میگیرد.
چند روز بعد یعنی ۱۴ خرداد مدیرکل دفتر ثبت آثار تاریخی، در گفتوگو با ایسنا نتیجهی بازدیدش از هتل را اینطور مطرح کرد؛ «هر نوع مسامحهای در پوشش بازنگری حریم محور فرهنگی تاریخی اصفهان را رد میکنم. ساختِ هتل ارفعی بر اساس ضوابط حریم محور فرهنگی - تاریخی اصفهان یک تخلف محرز است، این حریم صراحت دارد و در آن هیچ چیزِ مخفی نیست.»
اما در خصوص این نکته که اسکلتبندی هتلِ کوچهی ارفعی منظرِ محور فرهنگی تاریخی اصفهان یعنی همان دولتخانه صفوی مجموعه تاریخی – فرهنگی شهر اصفهان را مخدوش کرده، نه تنها فعالان میراثی بلکه «ضوابط و مقررات شهرسازی و ساختمانی مربوط به عرصه و حرائم و محوطههای تاریخی» نیز این اقدام را رد میکنند.
بر اساس بند «ب» در ضوابط حریم دولتخانه صفوی «در محوطه مشخص شده مطابق نقشه مصوب میراث فرهنگی احداث هرگونه ساختمان تا عمقی که در نقشه فوقالذکر مشخص شده است، با توجه به کاربری تعیین شده در طرح بازنگری مصوب در دو طبقه با حداکثر ارتفاع هشت (هفت و نیم) با معماری مناسب پس از تایید طرح و نقشه توسط میراث فرهنگی مجاز خواهد بود.»
بنابراین بر اساس این ضوابط، نامهای که فریدون الهیاری، مدیرکل میراث فرهنگی استان اصفهان در پنجم شهریور ۱۳۹۷ به شهرداری منطقه یک اصفهان با موضوع «پلاکهای ثبتی در خیابان شیخبهایی، کوچه ارفعی» نوشته، مغایر با مقررات ساختوساز در حریم دولتخانه صفوی است.
در این نامه با ذکر این توضیح که «با توجه به صورتجلسهی سوم شهریور ۹۷، کمیته پاسخگویی به استعلامات پروانههای ساختمانی صدور پروانهی ساختمانی به شرح زیر و با رعایت کلیهی ضوابط و مقررات شهرسازی و معماری و حقوق مجاورین از نظر این اداره کل بلامانع است» در بند نخست تاکید شده «ارتفاع ساحتمان مطابق با ضوابط و مقررات طرح تفصیلی حداکثر سه طبقه و صرفا جهت احداث هتل حداکثر چهار طبقه روی پیلوت تا روی جانپناه بام و بدون در نظر گرفتن شکست در ارتفاع و طبقات باشد.»
اکنون همهی این شواهد در کنار تایید تخلفِ آشکار و محرز ساختِ هتل با ارتفاعِ بیش از هشت متر توسط پورعلی، مدیر کل دفتر ثبت آثار تاریخی وزارتخانه از بیتوجهی مسوولانِ میراثی حکایت دارد؛ در حالیکه وی در طول یک هفتهی گذشته چند بار به تخلف بودن این اقدام تاکید داشته اما نه تنها تا کنون هیچ کاری برای جلوگیری از ادامهی ساختِ هتل و پایین امدن ارتفاع آن انجام نشده، بلکه فعالیتِ ساختِ هتل همچنان ادامهدار است!
اسکلت هتل در حال ساخت در کوچه ارفعی
ژست مخالفت میگیرند، اما مانعی ایجاد نمیکنند
احسان رعنایی، فعال میراث فرهنگی اصفهان در گفتوگو با ایسنا، با تاکید بر اینکه کار ساختِ هتل در حریم محور فرهنگی تاریخی اصفهان همچنان انجام میشود، میگوید: معمولا وزارتخانه میراثفرهنگی ژست مخالفت با برخی از پروژهها را دارد اما در عمل حاضر به درگیری با متخلفان نیست.
او با اشاره به انجام نخستین اقدامات برای ساختِ هتل در حریم محور فرهنگی تاریخی اصفهان در اواخر سال ۱۳۹۷ و گودبرداری هتل در بهار سال ۱۳۹۸، ادامه میدهد: از زمان آغاز ساختِ هتل تا امروز کار همچنان ادامه دارد و از زمانی که این تخلف آشکار و رسانهای شده وزارتخانه میراث فرهنگی در چند نوبت صحبتی که مطرح کرده، این کار را یک تخلف آشکار و و محرز دانسته است اما نکتهی جالب توجه در این است که تاکنون هیچ اقدامی برای جلوگیری از این تخلف آشکار انجام نشده است و فقط موضوع به کمیسیون ماده پنج ارجاع داده شد.
وی با بیان این ادعا که این رفتار میراث فرهنگی در مقابل پروژههایی که غیرقانونی عملیاتی میشوند، معمولا دیده میشود، اضافه میکند: به نظر میرسد در این شرایط به نوعی اجازه داده میشود که تخلف به مرحلهای برسد که دیگر کار از کار گذشته باشد.
خشت اول را میراث فرهنگی کج گذاشت
او با بیان اینکه متأسفانه خشت نخست را در ساختِ این هتل در حریم محور فرهنگی تاریخی اصفهان، مدیر میراث فرهنگی استان کج گذاشته است، تاکید میکند: در برابر این خشتِ کج، تا امروز هیچ برخورد جدی و بازدارندهای انجام نشده است که این نشان میدهد تخلف و قانون شکنی محرز در سکوت میراث فرهنگی در حال انجام است. تاکنون چهار طبقه به ارتفاع ۲۰ متر برای هتل ساخته شده در حالی که ارتفاع مجاز آن باید هشت متر باشد.
این فعال میراث فرهنگی استان اصفهان اضافه میکند: بهتر است مدیران وزارتخانه میراث فرهنگی روشهای خود را برای همسویی با این قانونشکنیها تغییر دهند. آنها از یک سو در رسانهها ادعای مخالفت میکنند اما در عمل هیچ کاری انجام نمیشود. این روش قدری کهنه و نخ نما شده است.
رعنایی ادامه میدهد: برخلاف این که مدیران شهرداری و میراث فرهنگی تلاش میکنند موضوع را به گردن کمیسیون ماده پنج بیندازند اما معتقدم که این کمیسیون دستکم در این زمینه دلسوزتر از دیگر نهادها عمل کرده است چون میراث فرهنگی مجوز ساختِ چهار طبقه را امضا کرد اما وزارت راه آن را خلاف مصوبات دانست و آن را تایید و ابلاغ نکرد.