گردشبان (gardeshban.ir) :
احمد مسجدجامعی، عضو کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای اسلامی شهر تهران عصر سه شنبه در آئین نمایش نقش برجسته سرباز هخامنشی (که پس از ۸۰ سال از آمریکا به ایران بازگشته) در برج میلاد بابت تلاشهای مجموعه وزارت امورخارجه کشورمان برای تحقق این امر قدردانی کرد.
وی همچنین گفت: کاش دختر هفت هزار ساله مولوی را هم کسی ربوده بود تا این قدر مورد احترام قرار میگرفت.
وزیر سابق فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: وقتی این دختر پیدا شد ما گفتیم سایتی ویژه در مولوی درست شود که محرک فرهنگ و ظرفیتهای گردشگری آن محله شود اما آنچنان که باید و شاید به آن پرداخته نشد در حالی که در کشورهای دیگر درباره درباره رنگ مو و رنگ چشمش او مقالات زیادی نوشتهاند.
به گفته مسجدجامعی، باید به آنچه الان داریم بیشتر ارج بنهیم و آن دختر تهرانی در مولوی میتوانست منشا تحول در مشاغل شود و میتوانست به توسعه گردشگری و توجه به میراث فرهنگی کمک کند اما از آنجا به موزه ملی منتقل شد.
این عضو شورای شهر تهران به نقش برجسته سرباز هخامنشی اشاره کرد و گفت: شما در آرایههای این سرباز شاهد یک نظم و سلسله مراتب هستید و این نشان می دهد که اوج هنری را داشته است.
همچنین مجتبی توسل مدیرعامل برج میلاد تهران در این آئین، گفت: میزبان سربازی گرانقدر هستیم؛ سربازی که به جرم غِنا فرهنگ سرزمینش به اسارت رفته بود و بعد از ۸۰ سال به موطن خود برگشت.
وی ادامه داد: امروز این نقش برجسته بر بنا مهندسی ایرانی(برج میلاد) جای و در معرض دید هموطنانش قرار گرفته است.
توسل خاطرنشان کرد: ۲ هزار و ۵۰۰ سال از قدمت این سرباز گذشته و هنوز به آن افتخار می کنیم.
آئین نمایش نقش برجسته سرباز هخامنشی با حضور پیروز حناچی، شهردار تهران؛ محمدحسن طالبیان، معاون وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی؛ جبرائیل نوکنده، رئیس کل موزه ملی و سفرا سوئیس و کرواسی در ایران و نمایندگان سفارت ترکیه و الجزایر در برج میلاد تهران برگزار شد.
بخشی از نقش برجسته سرباز هخامنشی مربوط به سده پنجم پیش از میلاد است. این اثر در فاصله سالهای ۱۳۱۱ و ۱۳۱۲ هجری شمسی در کاوشهای موسسه شرقشناسی دانشگاه شیکاگو در تخت جمشید توسط ارنست هرتسفلد کشف شد، اما متأسفانه در سال ۱۳۱۶ به سرقت رفت.
سر سرباز هخامنشی یکی از چندین سنگ برجسته منقوش به سربازان هخامنشی از پلکان شرقی کاخ آپادانا مجموعه تخت جمشید است و زمانی که آن را از پله شماره ۱۹ پلکان شرقی کاخ آپادانای تخت جمشید دزدیدند (احتمالا در سال ۱۳۳۶ شمسی) کسی نفهمید چطور، چه زمان و چه کسی آن را ربود. تا اینکه فردی به نام خانم برنت در سال ۱۹۷۴ سر سرباز هخامنشی را از یک حراجی با عنوان حراجی ساتبیز نیویورک خرید و این اثر دزدیده شده را به مدت ۳۰ سال در اختیار خود نگه داشت.
پیرو آن سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری اقدامات قضایی خود را توسط وکلا انگلیسی مبنی بر توقیف حراج و طرح دعوی جهت استرداد شی به ایران با اثبات مالکیت ایران درخصوص این اثر آغاز کرد اما دادگاه لندن در تاریخ ۲۰ مارس ۲۰۰۷ میلادی حکم به نفع دارنده فعلی اثر ساکن فرانسه صادر کرد.
آبان سال ۸۶ خانم برنت فرانسوی پیشنهاد پرداخت هزینه ۵۰۰ هزار پوندی برای نگهداری این شی طی این سالها را از سوی ایران نپذیرفت و سر سرباز هخامنشی در انگلیس به حراج گذاشته شد؛ در نهایت به همان قیمت پایه ۵۰ هزار پوندی فروخته شد. بعد از آن کسی نمی دانست که خریدار جدید چه کسی است.
در بهمن سال ۹۲ با کشف نقشبرجسته یک سرباز هخامنشی در آپارتمان مردی کانادایی در شهر ادمونتون، ماجرا سرقت این کتیبه باستانی وارد مرحله جدیدی شد. وقتی این خبر در رسانههای خارجی منتشر شد، کسی نگفت آیا این همان سرباز هخامنشی است که در انگلیس بود یا نه. با این وجود رسانهها نوشتند که این اثر تاریخی ارزشمند در سال ۲۰۱۱ در روز روشن از موزه هنرهای زیبا مونترال کانادا به سرقت رفت، سپس در ۲۲ ژانویه ۲۰۱۴ در بازرسی از خانه یک جوان کانادایی به نام «سمون متکی» در استان کبک این کشور پیدا شد. این فرد گفته بود که کتیبه هخامنشی را سه سال پیش از دوستانش به قیمت هزار و ۴۰۰ دلار خریداری کرده و فکر نمی کرده که قیمتی باشد.
از اینجا به بعد دولت جدید روحانی روی کار آمد و روند پیگیریها برای برگرداندن این نقش برجسته همانند گذشته، ادامه یافت. در این مدت خبری از سرباز هخامنشی نبود تا اینکه در آبان سال ۱۳۹۶، با سوی کمپانی هنرکهن، روبرت ویس پوستری را منتشر کرد که در آن نقشبرجسته سرباز هخامنشیِ سرقت شده از تختجمشید روی آن حک شده بود.
این موسسه قصد تبلیغ نمایشگاه هنر کهن نیویورک را داشت. سازمان میراث فرهنگی وقت با اطلاع از این اقدام، با همکاری مرکز خدمات حقوق بینالملل ریاستجمهوری موفق به توقف نمایش و فروش آن در نیویورک شد و در روز نخست آغاز به کار نمایشگاه یعنی شش آبان سال ۹۶ طرح نقشبرجسته سرباز هخامنشی که قیمتی معادل ۱.۲ میلیون دلار ارزش گذاری شده بود، از بخش معرفی آثار نمایشگاه و در قسمت کلاسیک روی سایتِ این کمپانی حذف شد.
این اثر از همان زمان در اختیار دادستانی امریکا قرار گرفت، پیگیریهای حقوقی ایران منجر به برگزاری دادگاه عالی نیویورک و اعلام رای نهایی به نفع ایران شد و حتی اعتراض به این رای نیز خللی در حکم استردادی که دادگاه عالی امریکا برای ایران صادر کرده بود، ایجاد نکرد و به این ترتیب به طور رسمی تحویل ایران شد و سرانجام در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال ۱۳۹۷، در دستان حجت الاسلام حسن روحانی قرار گرفت تا رئیس جمهوری را به ایران همراهی کند.
نقش برجسته سرباز هخامنشی تا کنون در استانهای خراسان رضوی، سیستان و بلوچستان و هرمزگان نمایش داده شده است، نمایشگاه تک اثر این نقش برجسته با همکاری موزه ملی ایران و برج میلاد از امروز آغاز شده و تا ۲۷ دی در برج میلاد ادامه دارد.
این نقش برجسته به مدت یک ماه در موزه مشاهیر برج میلاد به نمایش عمومی گذاشته میشود.
ایرنا