سایه شوم وندالیسم بر سر بناهای تاریخی قزوین

بناهای تاریخی قزوین نیز مانند برخی ابنیه های تاریخی کشور از دست وندالیست ها (تخریب کنندگان اموال عمومی) در امان نبوده و در تازه ترین اتفاق از این دست اخیرا چهره یکی از دروازه‌های تاریخی قزوین به دلیل شعار نویسی با اسپری مخدوش شد.

کد خبر: ۲۲۱۴۶

تاریخ انتشار : چهارشنبه ۰۹ بهمن ۱۳۹۸-1398 November 09

گردشبان (gardeshban.ir) :

وندالیسم یک نوع ناهنجاری اجتماعی و در معنا عام خود به تخریب اموال عمومی اطلاق می شود که ارتکاب آن «جرم» است.

در هفته‌های گذشته دیوار نویسی روی دروازه تهران قدیم در فضا مجازی بازتاب پیدا کرد، اهمیت این موضوع آنجاست که بدانیم از کل دروازه‌های تاریخی در ایران تعدادی کمتر از انگشتان دست به یادگار باقی مانده که ۲مورد آن‌ها (تهران قدیم و درب کوشک) در قزوین هستند.

کارشناسان اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی قزوین پس از این اتفاق اقدام به پاکسازی نوشته‌های انجام شده با اسپری بر روی دیواره های این دروازه کردند، اما به گفته آنان مواد به کار گرفته شده برای پاکسازی این نوشته ها در دراز مدت روی بنا اثر منفی می‌گذارد.

این برای اولین بار نبود که یکی از آثار تاریخی قزوین به دست وندالیست‌ها با تعرض روبرو می شد، در گذشته نیز برخی آثار و بناهای تاریخی قزوین مانند دروازه درب کوشک، مسجد جامع عتیق و مسجدالنبی از شاهکارهای معماری ایرانی اسلامی و از بزرگترین و کهن ترین مساجد ایران، آستان و صحن امامزاده حسین(ع) و ... از گزند این دسته در امان نبودند، آسیب‌هایی که در بیشتر اوقات جبران‌ناپذیر بوده و زخمی ماندگار بر پیکر بناهای تاریخی به شمار می روند.

ضرورت مشارکت و همراهی مردم برای حفاظت از بناهای تاریخی و جلوگیری از آسیب به آن‌ها

علیرضا خزائلی، مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی قزوین اظهار کرد: وندالیسم یا تخریب ارادی و سازماندهی شده اموال عمومی توسط شخص یا اشخاص یک معضل اجتماعی به شمار می رود که اگرچه با فرهنگ سازی از حجم آن نسبت به گذشته کاسته شده اما باز هم شاهد این موضوع هستیم.

وی اظهار کرد: با فرهنگ‌سازی انجام شده خوشبختانه آسیب رسانی تعمدی به آثار و بناهای تاریخی در سطح کشور و استان نسبت به سال‌های گذشته کاهش یافته اما با توجه به این که آثار و بناهای تاریخی بخشی از تاریخ و هویت سرزمین ما به شمار رفته و گنجینه‌ای ارزشمند هستند، این پدیده و موضوع باید به صفر برسد.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی قزوین گفت: در ماه گذشته شاهد دیوار نویسی بر دروازه تاریخی تهران قدیم بودیم که معاونت میراث این اداره کل اقدام به پاکسازی آن‌ها کرد.

وی اظهار کرد: با وجود پاکسازی دیوارها باید اذعان کرد رنگ و موادی که برای پاکسازی استفاده می شود برای آجر و بندهای بناهای تاریخی مضر است.

خزائلی خاطرنشان کرد: صدمه زدن به آثار و بناهای تاریخی در واقع خدشه و تخریب به فرهنگ و هویت ملی است و آثار و عواقب بسیار زیان باری را با خود به همراه دارد.

وی با بیان این‌که صدمه و آسیب به بناهای تاریخی جرم محسوب می شود و پیگیرد قانونی دارد،اظهار کرد: یگان حفاظت میراث فرهنگی به طور شبانه‌روزی به محافظت و صیانت از ابنیه های تاریخی مشغول است اما به دلیل گستردگی و پراکندگی بناها تحقق این موضوع نیازمند مشارکت و همراهی مردم دارد.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی قزوین همچنین از رسانه‌ها و سازمان‌های مردم نهاد نیز خواست تا در فرهنگ‌سازی حفاظت و صیانت از بناهای تاریخی به عنوان مواریث ارزشمند تاریخی، این اداره کل را یاری کنند.

سایه شوم وندالیسم بر سر بناهای تاریخی قزوین

هزینه‌های بالا پاکسازی و ترمیم تخریب بناهای تاریخی وندالیست‌ها

کارشناس مرمت بناهای تاریخی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی قزوین نیز در خصوص آثار زیانبار وندالیسم در بناهای تاریخی، گفت: یکی از شیوه های رایج وندالیسم در خصوص آثار و ابنیه‌های تاریخی، دیوار نویسی است که در بیشتر اوقات برای پاکسازی آن‌ها باید ناچارا از مواد شیمیایی استفاده کرد.

علی نصیری با اشاره به هزینه های مادی و معنوی بالا برای پاکسازی آثار تخریب و آسیب وندالیست‌ها بر بناهای تاریخی، افزود: کمترین مواد آسیب‌زا که می توان برای پاکسازی دیوارنوشته‌های انجام شده بر روی ابنیه‌های تاریخی به کار گرفت جوهر نمک است که روی کیفیت مواد و مصالح به کار رفته در این بناها از جمله آجر و بندهای تاثیر منفی می گذارد و مقاومت آن‌ها را کاهش می‌دهد.

وی اظهار کرد: دروازه‌های تاریخی (تهران قدیم و درب کوشک)، مسجد جامع عتیق و مسجد النبی و ... از بناها و آثار تاریخی قزوین به شمار می‌روند که از گذشته تا به حال آثار وندالیسم و برخی صدمه‌ها و آسیب‌ها در آن‌ها مشهود است.

کارشناس مرمت بناهای تاریخی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی قزوین اضافه کرد: تخریب و صدمه به بخشی از بناهای تاریخی در قالب‌های گوناگون از دیوارنویسی ( شعار و یادگاری و ...) گرفته تا کندن مصالح و تزئینات بر اصالت و زیبایی آثار تاریخی تاثیر منفی می گذارد.

نصیری دیوارنویسی با رنگ‌های شیمیایی، آتش زدن دیواره‌ها، کندن کاشی‌ها و گچبری‌ها و تزئینات را از جمله تخریب و صدمه به بناهای تاریخی عنوان و اظهار کرد: معمولا این آسیب‌ها جبران‌ناپذیر بوده و با توجه به اینکه بناهای تاریخی به عنوان میراث فرهنگی و ملی به شمار می‌روند، به لحاظ مادی و معنوی خسارت‌های زیادی را به بار می‌آورند.

وندالیست‌ها با صدمه به آثار تاریخی ضربه سنگینی به هویت ملی می‌زنند

محمدرضا محبوب‌فر دارای مدرک پسا دکترا جامعه‌شناسی‌سیاسی، دکترای جغرافیا، برنامه‌ریزی و توسعه و کارشناسی ارشد گردشگری نیز در خصوص وندالیسم و آسیب به بناهای تاریخی گفت: میراث فرهنگی بخشی از دارایی‌ها و اموال ارزشمند و تکرار ناشدنی ملت‌ها به شمار می‌رود.

وی ادامه داد: این اموال و دارایی‌ها تنها متعلق به مردم یک شهر یا کشور نیست بلکه همه جهانیان در مالکیت آن سهیم هستند و حتی به آیندگان نیز تعلق دارد.

محبوب‌فر با بیان این‌که اعضی جامعه باید در حفاظت و صیانت از این آثار باید جدیت زیادی به خرج دهند، افزود: بناهای تاریخی دارای کارکرد فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی هستند و هرگونه آسیب به آن‌ها پیامدها و عواقب بسیار سنگینی را به دنبال دارد.

وی خاطرنشان کرد: باید به گونه‌ای از این بناها و مواریث فرهنگی حفاظت کرد که آیندگان نیز از این مواهب بهره‌مند باشند.

محبوب‌فر با بیان این‌که بناهای تاریخی بازتاب دهنده هویت ملی جوامع هستند و در تعاملات و روابط اجتماعی بین جامعه به ایفا نقش می پردازند،افزود: افرادی که از سر آگاهی و یا ناآگاهی اقدام به آسیب رساندن به این بناها می‌کنند از تبعت و پیامدهای اعمال خود بی‌اطلاع هستند و نمی‌دانند که چه اقدامی علیه ثروت‌های ملی و هویت ملی خود انجام می‌دهند.

وی اظهار کرد: البته در برخی اوقات آسیب و تخریب این مواریث به دست شهروندان عادی انجام شده و خود دولت‌ها و دستگاه‌ها به طور غیرمستقیم در این خصوص نقش دارند که با حساس‌سازی اجتماعی و تغییر قوانین تا حدودی از این پدیده کاست.

محبوب‌فر زیرسئوال رفتن هویت ملی و خدشه به آن و جریحه دار شدن افکار عمومی را اولین پیامد آسیب به بناهای تاریخی عنوان کرد و گفت: البته باید در نظر داشت که شرایط سیاسی، اجتماعی و اقتصادی جامعه در بروز وندالیسم و خشونت موثر است و بخشی از تخریب‌ها ناشی از این موضوع است.

وی در خصوص راهکارهای جلوگیری و یا کاهش این پدیده نیز از جمله تشدید مجازات خاطیان،گفت: تشدید مجازات و برخورد با متخلفان در این خصوص راهگشاست اما کافی نیست بلکه باید آموزش های عمومی و فراگیر از طریق رسانه‌ها در این خصوص آن‌قدر وسیع و تاثیرگذار باشد که منجربه کاهش و قطع وندالیسم حداقل در مورد بناهای تاریخی که صدمه و تخریب آن‌ها جبران‌ناپذیر است، شود.

محبوب‌فر اظهار کرد: سازمان‌های مردم نهاد نیز می‌توانند با کارکرد تبلیغی و فرهنگی خود به جلوگیری از این پدیده کمک کنند تا نسل‌های آینده نیز بتوانند از مواریث فرهنگی فعلی بهره‌مند باشند.

ایرنا

بازدید از صفحه اول ارسال به دوستان نسخه چاپی خبرنامه

پنجره