تغییر اقلیم، تمدن سیلک را تهدید می‌کند

فصل پاییز رسیده است و چشم زمین در کویر تفتیده کاشان همچون همه ایران، بر آسمان است تا با نگاه ابری، لب‌های خشکیده‌اش را تازه کند.

کد خبر: ۱۷۹۳۳

تاریخ انتشار : شنبه ۱۳ مهر ۱۳۹۸-1398 July 13

گردشبان (gardeshban.ir) :

پاییز و زمستان دشت کاشان بیش از یک دهه است که بارش‌های خوبی را تجربه نکرده است و حاصل آن، بحرانی‌تر شدن منابع طبیعی و آبی منطقه است که هفت هزار سال تمدن را در پیشینه خود دارد، اما تغییر اقلیم و خشکسالی‌های متمادی، این سابقه تاریخی را تهدید می‌کند.

رشد روز افزون بیابان‌ها، تغییر الگوی بارش‌ها، نابودی ذخیره برفی مناطق کوهستانی و یخچالی، افزایش دما و روند کاهشی مقدار بارش، مؤلفه‌های معناداری است که وقوع هم‌زمان آن‌ها در جهت منفی نشان از وقوع پدیده تغییر اقلیم دارند.

تغییرات اقلیمی جهان را دگرگون کرده است

یک کارشناس منابع طبیعی گفت: جهان امروز دچار تغییر اقلیم شده که این امر باعث تغییراتی ویرانگر و عمده می شود و نظم تمام نظام‌های طبیعی را به هم می‌ریزد و از هرکجا عبور می‌کند، دخالت‌های قابل توجهی در آنجا ایجاد می‌کند.

علی خالویی نوش‌آبادی اظهار کرد: تغییر در زمان رسیدن میوه‌ها، تغییر در زمان و نوع و مکان نزولات آسمانی و حتی مدت و میزان افزایش گرما و دما ناشی از تغییر اقلیم است، اما رفتار ما تاکنون به گونه‌ای بوده که این چالش را هنوز باور نکرده‌ایم.

وی افزود: قرن‌ها است که بسیاری از گیاهان مرتع‌های دشت کاشان با یک دوره دمایی مناسب خود رشد می‌کنند و باعث کاهش و کنترل شدید گرد و خاک‌های معلق در هوا یا ریزگردها می‌شوند، سیل و آثار تخریبی سیلاب‌ها را کاهش می‌دهند، اما با افزایش دما و رسیدن آن به بالا ۴۴ درجه، همه آن‌ها خشک می‌شوند.

بارگذاری جدید بر منابع آبی، ظلمی نابخشودنی است

این کارشناس منابع طبیعی تصریح کرد: اما تغییر اقلیم و تغییر در زمان بارش‌ها و دما، باعث خشک شدن گیاهان مرتعی می‌شود که افزایش بحران‌های سیل‌خیزی، گرد و غبارهای با منشا زمین ساختی، افزایش مخاطرات زیست‌محیطی و افزایش هزینه‌های جبران، بحران را به دنبال دارد.

خالویی نوش‌آبادی تصریح کرد: مدیران شهری کاشان و تمدن سیلک باستانی باید بپذیرند هرگونه بارگذاری جدید بر منابع آبی دشت کاشان، ظلمی نابخشودنی بر آیندگان و فرزندان این تمدن است و هرگونه تغییر کاربردی در بخش کشاورزی، مرتع‌ها و جنگل‌های این دشت صدمه‌های جبران‌ناپذیری به طبیعت منطقه است.

وی گفت: مدیران شهری در منطقه کاشان باید باور داشته باشند که توسعه تمدن سیلک با رعایت دقیق اصول همزیستی و احترام به طبیعت پایدار خواهد ماند و کمترین بی‌توجهی به نابودی آن منجر خواهد شد.

بارندگی‌ها برای کشاورزی و منابع طبیعی مفید نبوده است

همچنین رییس اداره هواشناسی کاشان و آران و بیدگل گفت: میزان بارندگی سال زراعی منتهی به مهر 98، رقمی کمتر از 148 میلی‌متر بوده است که ۴۲ درصد این بارش‌ها در سه روز از ماه‌های اسفند و فروردین اتفاق افتاده که بارش غیر مؤثر است.

عباس ارغوانی اظهار کرد: در علوم مهندسی آب، بارش مؤثر، حداقل بارشی است که در شرایط مطلوب، مقداری از آن به صورت رطوبت در خاک ذخیره می‌شود، با این تعریف حدود 60 میلی‌متر از این بارندگی‌ها نتوانسته در خاک ذخیره شده و برای بخش کشاورزی و منابع طبیعی مفید نبوده و منجر به سیل یا تبخیر شده است.

وی افزود: بارندگی‌های سال گذشته زراعی، در مقایسه با مقدار بلندمدت آن در همین بازه زمانی، 13 میلی‌متر و در مقایسه با مقدار آن در دوره مشابه سال گذشته ۳۳ میلی‌متر افزایش داشته است.

حاکمیت ﺷﺮاﯾﻂ خشکسالی درازﻣﺪت با ا فزایش تبخیر سطحی

رئیس اداره هواشناسی کاشان و آران و بیدگل، تصریح کرد: ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎی ﺷﺎﺧﺺ ذکر شده در یک دوره ۱۰ ساله، افزایش دمایی فراتر از نرمال به مقدار دو تا سه درجه سانتی‌گراد بر دشت کاشان حکم‌فرما شده است که اتفاق خوبی نیست.

ارغوانی تأکید کرد: علاوه بر افزایش دما و کاهش بارش موثر، افزایش میزان تبخیر سطحی و کاهش رطوبت خاک در سال زراعی ﮔﺬﺷﺘﻪ باعث حاکمیت ﺷﺮاﯾﻂ خشک‌سالی درازﻣﺪت، در دشت بزرگ کاشان شده است و همه عامل‌های پایداری و توسعه در این دشت را به چالش کشیده است.

وی گفت: در این شرایط اقلیمی کاشان، ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ آﺑﯽ در بخش‌های ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮐﺸﺎورزی، ﺻﻨﻌﺖ و ﺧﺪﻣﺎت خانگی باید بیشتر از قبل ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار گیرد و مشارکت هم بخش‌ها و حتی شهروندان را طلب می‌کند.

تغییر دما و الگوهای بارش اثر زیانباری بر مقدار و کیفیت منابع آب به خصوص در مناطق خشک ایران مثل کاشان دارد. خشک‌سالی‌های متعدد و افزایش تقاضای مصرف آب، بررسی آثار تغییر اقلیم بر منابع آب را ضروری کرده و نیازمند مشارکت همگانی برای اقدام‌های پیشگیرانه و مدیریت ریسک خشک‌سالی است زیرا با وجود آنکه ایران در کمربند خشک قرار گرفته و دارایی‌های آن در بخش منابع آبی محدود است، اما نگاه یک جانبه به توسعه در بخش‌های کشاورزی و صنعت سبب شده تا کشور در برابر خطر جدی قرار گیرد و نوبت به آن رسیده است که همه مردم برای مدیریت مصرف آب، دست به کار شوند.

ایسنا

برچسب ها:

گردشبان تغییر اقلیم تمدن سیلک کویر تفتیده کاشان دیده بان گردشگری ایران

بازدید از صفحه اول ارسال به دوستان نسخه چاپی خبرنامه

مطالب مرتبط