gardeshban.ir

کدو در فرهنگ غذایی مازندران جایگاهی ویژه و قابل توجه دارد. این محصول جالیزی از دیرباز تا کنون در سفره و سبد غذای خانواده‌های مازندرانی به اشکال مختلف حضور داشت و هنوز هم می‌توان در خانه‌های مازندرانی‌ها ردی از غذاهای کدوپایه را مشاهده کرد که متعلق به فرهنگ غذایی این استان هستند. در رأس همه این غذاها نیز «کئی‌پِلا» یا همان کدوپلو قرار دارد که اخیرا در فهرست میراث ملی ایران نیز ثبت شد. 

اوایل تیر امسال وزیر وقت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در نامه‌ای به استاندار این استان ثبت ۱۰ اثر فرهنگی مازندران را اعلام کرد که یکی از آن‌ها کَئی‌پِلا بود. در انتهای آن نامه نیز تأکید شده بود هرگونه اقدام برای حفظ و احیای این میراث مورد توجه قرار گیرد.

شهرداری ساری حالا چند ماه پس از ثبت کئی‌پِلا در فهرست میراث ملی ایران و در آستانه سال ۲۰۲۲ که پایتخت گردشگری کشورهای عضو اکو در این سال محسوب می‌شود، به مناسبت هفته مازندران اقدام به برگزاری نمایشگاه و جشنواره‌ای دو روزه با همین نام و محوریت کرده که از ظهر امروز در بوستان ولایت ساری آغاز به کار کرده و تا فرداشب با ارائه انواع محصولات و فرآورده‌های غذایی برآمده از کدوحلوایی میزبان شهروندان ساری و شهرها و روستاهای همسایه است.

جشنواره‌ای با طعم اصیل مازندرانی که همه محصولات ارائه شده در آن به کدو وابسته است و علاوه بر فرآورده‌های غذایی متنوع بومیِ تهیه شده از کدو، محصولاتی جدید از این محصول پرطرفدار نیز برای نخستین بار ارائه شده است. شیرینی‌ و کیک کدویی و مهم‌تر از آن بستنی‌کدو که با نام محلی کئی‌بستنی ارائه می‌شود، محصولات جدیدی هستند که به بهانه این جشنواره برای نخستین بار تهیه و عرضه شده‌اند. اقدامی که در صورت برنامه‌ریزی و تبلیغ مناسب می‌تواند به جاذبه‌های گردشگری غذایی در مازندران و برندسازی از غذاهای کدوپایه در این استان کمک کند. هدفی که به گفته دبیر نخستین جشنواره کئی‌پِلا یکی از اهداف اصلی این جشنواره محسوب می‌شود.

دکتر «علی رمضانی پاجی» مورخ و پژوهشگر فرهنگ عامه که دبیری این رویداد را به عهده دارد، می‌گوید: یکی از اهداف مهم ما این است که غذاهای سالم و اصیل بومی که از کدو تهیه می‌شود و در فرهنگ و سبک زندگی مازندرانی‌ها ریشه‌ای طولانی دارد را دوباره به جامعه استان و به ویژه مسافران و گردشگران معرفی کنیم.

ترویج غذای سالم بومی

وی افزود : غذاها و فرآورده‌های کدوپایه‌ای که مازندرانی‌ها طی قرن‌ها به روش تهیه آن دست یافتند علاوه بر این که میراثی فرهنگی محسوب می‌شوند و باید حفظ شوند، از سلامت و ارزش غذایی بالایی هم برخوردارند. یکی از بخش‌های جشنواره نیز دعوت از کارشناسان تغذیه برای تشریح اهمیت استفاده از این غذاهای اصلی و سالم است.

دوره‌ای که مصرف غذاهای پرکالری و زیان‌آور و به ویژه فست‌فودها به تهدیدی برای سلامت جامعه تبدیل شده، احیای این فرهنگ‌های غذایی و ترویج آن می‌تواند به سلامت جامعه کمک کند. بر همین اساس نیز در این جشنواره با حضور تعدادی از سرآشپزها و رستوران‌های مطرح در کنار چند تن از علاقه‌مندان به هنر آشپزی محصولات غذایی بومی مازندران که با کدو تهیه می‌شوند با کیفیتی بالا و ظاهری جذاب به شهروندان عرضه و معرفی می‌شود.

دبیر نخستین جشنواره کئی‌پلا خاطرنشان بیان داشت: هر چند که نام جشنواره کئی‌پِلا ثبت شده، اما بیش از ۲۰ غذا و فرآورده غذایی وابسته به کدو مانند کئی‌هِکِشی، کئی‌قَلیه، کئی‌ماست و چندین فرآورده دیگر نیز در این جشنواره ارائه شده که ظرفیت بالای این محصول برای تولید انواع غذاها و چاشنی‌ها را نشان می‌دهد. قصد داشتیم مسابقه آشپزی هم برگزار کنیم که با توجه به شرایط کرونایی امکان آن فراهم نشد.

کئی‌بستنی؛ محصول جدید کدویی

این فعال اجتماعی و فرهنگی به ارائه چند محصول کدویی جدید در این جشنواره اشاره می‌کند و می‌گوید: البته علاوه بر معرفی غذاهای بومی و اصیل، باید به‌ روزآمدی و تهیه غذاها و فرآورده‌های جدید از کدو که با ذائقه جامعه امروز نزدیک‌تر باشد نیز توجه کرد. در همین راستا نیز پیش از جشنواره از اتحادیه قنادان شهرستان ساری خواستیم که روی تولید شیرینی و کیک از کدو متمرکز شود و خروجی این فعالیت نیز در این جشنواره عرضه شده‌ است.

رمضانی پاجی گفت: یکی از خروجی‌های این جشنواره تهیه کئی‌بستنی یا بستنی‌کدو است که توسط یکی از مجموعه‌های تولید و عرضه بستنی در ساری انجام شده و برای نخستین بار شهروندان می‌توانند این محصول را در همین جشنواره تهیه و مصرف کنند تا با طعم جدیدی از بستنی آشنا شوند. دو نوع بستنی کدو شامل بستنی بدون شیر و بستنی تولید شده با شیر در این جشنواره عذضه می‌شود.

وی درباره غرفه‌های موجود در این جشنواره اظهار می‌کند: پنج غرفه در اختیار متقاضیان عمومی قرار گرفته و ۱۱ غرفه با حضور رستوران‌های مطرح در این جشنواره برپا شده که غذاهای کدویی خود را با قیمت مناسب و ارزان عرضه می‌کنند. غرفه‌ها نیز به صورت رایگان در اختیار شرکت‌کنندگان قرار گرفت.

عرضه غذای ارزان و باکیفیت

یکی از اقداماتی که در این جشنواره برای افزایش توجه به این غذاها انجام شد ‌ارزان عرضه کردن غذاها توسط رستوران‌های حاضر در جشنواره است. برای مثال یک پرس کئی‌پِلا که توسط رستوران‌های معتبر پخت شده در این جشنواره با قیمت ۲۰ هزار تومان عرضه می‌شود تا شهروندان بتوانند غذای با کیفیت را با قیمت مناسب تهیه کنند و بیشتر و بهتر با طعم کئی‌پلا آشنا شوند.

دبیر نخستین جشنواره کئی‌پلا خاطرنشان می‌کند: همه تلاش ما این است که در کنار ایجاد یک فضای شاد و با نشاط برای مردم که حدود دو سال است به دلیل شرایط کرونایی امکان حضور در محافل شاد اینچنینی و مردمی را نداشتند، یک جزء مهم و برجسته از فرهنگ غذایی مردم مازندران را احیا کنیم. ضمن این که تمرینی هم برای برگزاری برنامه‌های اینچنینی در رویداد ساری ۲۰۲۲ هم محسوب می‌شود.

رمضانی پاجی می‌افزاید: بازگرداندن غذاهای کدویی به سفره خانواده‌ها و اضافه کردن آن‌ها به منوی رستوران‌ها علاوه بر این که در سلامت جامعه تاثیرگذار است، یک بخش جذاب و خوشمزه به گردشگری مازندران اضافه می‌کند. از طرفی هم با توجه به شرایط اقتصادی و ارزان و در دسترس بودن کدو، به اقتصاد خانواده‌ها کمک خواهد کرد.

جشنواره‌ای برای تمام مازندران

 وی از برنامه‌ریزی برای تشکیل دبیرخانه دائمی جشنواره کئی‌پلا در مازندران به مرکزیت ساری خبر می‌دهد و می‌گوید: ویژگی مهم کئی‌پلا و غذاهای کدویی این است که محدود به یک شهر یا شهرستان در مازندران نیستند. بلکه متعلق به فرهنگ غذایی تمام مناطق مازندران است. بر همین اساس تصمیم گرفتیم که با تأسیس دبیرخانه دائمی، پیگیر برگزاری جشنواره در سایر شهرها و حتی روستاهای مازندران هم شویم. اگر جشنواره انار مختص بهشهر است یا جشنواره انجیر فقط در گلوگاه برگزار می‌شود، جشنواره کئی‌پلا در همه نقاط مازندران می‌تواند برگزار شود.

رمضانی پاجی تصریح می‌کند: با انجام این اقدامات باید فرهنگ غذایی غنی مازندران را به عنوان یک جاذبه گردشگری به مسافران داخلی و خارجی معرفی کنیم. وقتی گیلان به خوبی توانست از این ظرفیت بهره بگیرد چرا ما با این غنای فرهنگ غذایی از این فرصت بهره‌مند نشویم؟ استمرار این برنامه‌ها در سراسر استان قطعا به گردشگری ما کمک خواهد کرد.

مراسم افتتاحیه این جشنواره با حضور جمعی از شهروندان، فعالان فرهنگی و اجتماعی و تعدادی از مسئولان و مدیران شهرداری ساری برگزار شد. دکتر حسین اسلامی پژوهشگر و مدیر مرکز فرهنگی مطالعاتی ساری‌شناسی به تاریخچه غذاهای کدوپایه و اهمیت کدو در فرهنگ غذایی مازندران اشاره می‌کند و می‌گوید: کدو به عنوان یک محصول مهم و ارزشمند غذایی برای مازندرانی‌ها از دیرباز جایگاه ویژه‌ای دارد. در سفره مازندرانی‌ها تقریبا ۶ ماه از سال کدو وجود داشت.

وی می‌افزاید: بسیاری از جوامع دنیا به ارزش و اهمیت غذایی این محصول پی برده‌اند. اما در مازندران که از کدو انواع و اقسام غذاها و چاشنی‌ها تهیه می‌شود هنوز توجهی که باید دیده نمی‌شود. به عنوان یک برکت ارزشمند خدادادی حتی باید از این محصول نماد ساخت و در شهرها نصب کرد.

این پژوهشگر و مورخ اظهار می‌کند: این قبیل رویدادهای مرتبط با غذاهای وابسته به کدو باید بیشتر برگزار شوند تا جامعه و نسل امروز با یک فرهنگ ارزشمند غذایی در مازندران آشنا شود.

در آغاز این جشنواره علیرضا حمیدی معاون خدمات شهری شهرداری ساری نیز دقایقی به اهمیت برگزاری این برنامه‌ها در افزایش نشاط اجتماعی اشاره کرد و با مروری بر جایگاه غذاهای کدویی در فرهنگ مازندران، برپایی جشنواره کئی‌پلا را عامل حفظ و احیای بخشی از فرهنگ غذایی مازندران برشمرد.

نخستین جشنواره کئی‌پلا امروز و فردا از ساعت ۱۲ تا ۲۱ در بوستان ولایت ساری برپا خواهد بود و برنامه‌های جنبی متعددی مانند موسیقی زنده محلی، غرفه نقاشی کودک، غرفه صنایع دستی و فضاهای عکاسی نیز در آن برقرار است. مراسم پایانی این جشنواره نیز از ساعت ۱۹ تا ۲۱ روز چهارشنبه برگزار می‌شود.